Geconsolideerde balans
Geconsolideerde balans per 30 juni (na verwerking voorstel resultaatbestemming).
Activa
(in EUR x 1.000) | Toelichting | 30-jun-23 | 30-jun-22 | ||
---|---|---|---|---|---|
VASTE ACTIVA | |||||
Immateriële vaste activa | 1 | ||||
Kosten van ontwikkeling | 229 | 589 | |||
Goodwill | 195 | 0 | |||
Concessies, vergunningen en intellectuele eigendom | 0 | 545 | |||
Vooruitbetalingen op immateriële vaste activa | 3.755 | 0 | |||
4.179 | 1.134 | ||||
Materiële vaste activa | 2 | ||||
Bedrijfsgebouwen en -terreinen | 18.873 | 19.005 | |||
Machines en installaties | 4.806 | 4.820 | |||
Andere vaste bedrijfsmiddelen | 821 | 730 | |||
Activa in uitvoering | 2.776 | 642 | |||
27.276 | 25.197 | ||||
Financiële vaste activa | 3 | ||||
Deelnemingen | 1.942 | 1.435 | |||
Overige effecten | 25 | 24 | |||
Latente belastingvordering | 2.286 | 2.296 | |||
Overige vorderingen | 736 | 289 | |||
4.989 | 4.044 | ||||
TOTAAL VASTE ACTIVA | 36.444 | 30.375 | |||
VLOTTENDE ACTIVA | |||||
Voorraden | 4 | 2.394 | 3.397 | ||
Vorderingen |
|||||
Handelsdebiteuren | 5 | 60.520 | 45.133 | ||
Vorderingen op deelnemingen | 6 | 224 | 425 | ||
Belastingen, premies en sociale verzekeringen | 7 | 8.598 | 10.874 | ||
Overige vorderingen en overlopende activa | 8 | 12.148 | 12.775 | ||
81.490 | 69.207 | ||||
Liquide middelen | 9 | 16.602 | 31.818 | ||
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA | 100.486 | 104.422 | |||
ACTIVA | 136.931 | 134.797 | |||
Passiva
(in EUR x 1.000) | Toelichting | 30-jun-23 | 30-jun-22 | ||
---|---|---|---|---|---|
GROEPSVERMOGEN | 10 | ||||
Eigen vermogen | 54.296 | 54.471 | |||
Voorzieningen | 11 | ||||
Pensioenen | 216 | 213 | |||
Voorziening voor risico's van claims, geschillen en rechtsgedingen | 220 | 0 | |||
Overige voorzieningen | 457 | 422 | |||
893 | 635 | ||||
Kortlopende schulden | |||||
Schulden aan kredietinstellingen | 12 | 45.092 | 43.678 | ||
Schulden aan leveranciers | 14.918 | 17.382 | |||
Schulden aan Vereniging HZPC | 306 | 306 | |||
Belastingen, premies en sociale verzekeringen | 13 | 2.040 | 1.415 | ||
Te betalen dividend | 4.702 | 4.702 | |||
Overige schulden en overlopende passiva | 14 | 14.684 | 12.208 | ||
81.741 | 79.691 | ||||
PASSIVA | 136.931 | 134.797 |
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over de periode 1 juli 2022 tot en met 30 juni 2023
(in EUR x 1.000) | Toelichting | 2022/2023 | 2021/2022 | ||
---|---|---|---|---|---|
Netto-omzet | 15 | 420.857 | 350.309 | ||
Overige bedrijfsopbrengsten | 16 | 2.182 | 1.863 | ||
Som der bedrijfsopbrengsten | 423.039 | 352.172 | |||
Kosten van grond- en hulpstoffen en diensten van derden | 295.823 | 244.758 | |||
Vrachten en laadkosten | 41.185 | 31.862 | |||
Emballage | 14.983 | 11.614 | |||
Lonen en salarissen | 17 | 21.953 | 22.739 | ||
Sociale lasten en pensioenlasten | 17 | 6.736 | 6.596 | ||
Afschrijving op immateriële vaste activa | 905 | 1.111 | |||
Afschrijving op materiële vaste activa | 2.327 | 2.625 | |||
Overige bedrijfskosten | 18 | 28.211 | 22.849 | ||
Som der bedrijfslasten | 412.123 | 344.154 | |||
Bedrijfsresultaat | 10.916 | 8.018 | |||
Rentebaten en soortgelijke opbrengsten | 19 | 509 | 1.661 | ||
Rentelasten en soortgelijke kosten | 20 | -3.833 | -2.256 | ||
-3.324 | -595 | ||||
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen | 7.592 | 7.423 | |||
Vennootschapsbelasting | 21 | -2.184 | -1.853 | ||
Resultaat deelnemingen | 556 | -20 | |||
-1.628 | -1.873 | ||||
Resultaat na belastingen | 5.964 | 5.550 | |||
Totaal van de rechtstreekse mutatie in het eigen vermogen van de rechtspersoon | |||||
mutatie reserve omrekeningsverschillen groepsmaatschappijen | -1.459 | 1.190 | |||
Totaal resultaat van de rechtspersoon | 4.505 | 6.740 |
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
Geconsolideerd kasstroomoverzicht over het boekjaar 2022/2023.
(in EUR x 1.000) | toelichting | 2022/2023 | 2021/2022 | ||
---|---|---|---|---|---|
Bedrijfsresultaat | 10.916 | 8.018 | |||
Aanpassingen voor: | |||||
Boekresultaat materiële vaste activa | -690 | -218 | |||
Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen | 1,2 | 3.232 | 3.736 | ||
Mutatie voorzieningen | 11 | -320 | -7 | ||
Mutatie in werkkapitaal | -12.219 | -4.358 | |||
Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten | 919 | 7.171 | |||
Ontvangen interest | 19 | 509 | 1.661 | ||
Ontvangen dividend | 70 | 63 | |||
Ontvangen winstbelasting | 21 | 183 | 2.275 | ||
Betaalde interest | 20 | -2.896 | -1.932 | ||
Betaalde winstbelasting | 21 | -502 | -2.535 | ||
Kasstroom uit operationele activiteiten | -1.717 | 6.703 | |||
Investeringsactiviteiten | |||||
Investeringen in immateriële vaste activa | 1,2 | -3.767 | -14 | ||
Investeringen in financiële vaste activa | 3 | -500 | -236 | ||
Desinvesteringen van financiële vaste activa | 0 | 34 | |||
Investeringen in groepsmaatschappijen | -2.015 | ||||
Investeringen in materiële vaste activa | 2 | -3.484 | -3.316 | ||
Desinvesteringen van materiële vaste activa | 2 | 901 | 1.780 | ||
Kasstroom uit investeringsactiviteiten | -8.865 | -1.752 | |||
Financieringsactiviteiten | |||||
Toename bankkrediet | 1.414 | 7.410 | |||
Betaald dividend | -4.702 | -784 | |||
Ingekochte certificaten | -23 | -46 | |||
Kasstroom uit financieringsactiviteiten | -3.311 | 6.580 | |||
Nettokasstroom | -13.893 | 11.531 | |||
Valuta- en omrekeningsverschillen | -1.323 | 2.036 | |||
Mutatie geldmiddelen | -15.216 | 13.567 | |||
Saldo liquide middelen begin boekjaar | 9 | 31.818 | 18.251 | ||
Mutatie liquide middelen | 9 | -15.216 | 13.567 | ||
Saldo liquide middelen einde boekjaar | 9 | 16.602 | 31.818 |
Het saldo liquide middelen minus schulden kredietinstellingen bedraagt per 30 juni 2023 minus EUR 28.489 duizend en per 30 juni 2022 minus EUR 11.860 duizend.
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 2022/2023
Algemeen
De onderneming, gevestigd te Joure, op de Edisonweg 5 met KvK nummer 807807928, is een besloten vennootschap, waarvan de aandelen voor 100% in het bezit zijn van de Vereniging HZPC.
De voornaamste activiteiten van de groep concentreren zich rond het product de aardappel en omvatten:
- onderzoek;
- het veredelen en kweken van rassen;
- het (doen) telen, verhandelen en distribueren van poot- en consumptieaardappelen;
- het verrichten van alle overige handelingen op commercieel, industrieel en financieel gebied;
- het ontwikkelen van concepten.
De aangesloten telers verbinden zich aan de onderneming door de door hun geteelde aardappelen te leveren aan de onderneming en ontvangen hierover een uitbetaling. De onderneming verbindt zich de door de teler geleverde oogstopbrengst te verkopen en ontvangt hier een vergoeding voor. Er wordt door de meeste telers in poolverband geteeld. Daarnaast worden er afzonderlijke afspraken met telers gemaakt.
Algemene grondslagen voor de geconsolideerde jaarrekening.
Verslaggevingsperiode
Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van een verslaggevingsperiode van een jaar wat loopt vanaf 1 juli tot en met 30 juni van het volgende jaar.
Toegepaste standaarden
De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek in Nederland. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten.
Toepassing van Artikel 402 Boek 2 BW
De financiële gegevens van de onderneming zijn in de geconsolideerde jaarrekening verwerkt. Derhalve vermeldt de enkelvoudige winst-en-verliesrekening conform artikel 402 Boek 2 BW slechts het aandeel in het resultaat na belastingen van vennootschappen waarin wordt deelgenomen na belastingen en het overige resultaat na belastingen.
Continuïteit
Het management beoordeelt continu de beschikbare informatie en de risico's, om passende maatregelen te nemen indien nodig. Het management heeft de afgelopen jaren ook geleerd dat Royal HZPC Group B.V. een veerkrachtige onderneming is. Dat we crisis het hoofd weten te bieden en kunnen meebewegen met een markt die continu verandert. Een grote kracht van HZPC is dat onze basis niet op één continent ligt, maar dat we als aardappelveredelaar en handelshuis een wereldspeler zijn. Waar nu Europa en een deel van het Midden-Oosten te maken hebben met instabiliteit, zijn er ook talloze kansen in groeimarkten als India, China en Afrika. Daarnaast groeien we in Amerika.
De financiering die we beschikbaar hebben is voldoende om toekomstige reguliere fluctuaties en verstoringen op te vangen. Het management monitort continu de ontwikkeling van de omzet en de kosten om goed zicht te houden op de ontwikkeling van de liquiditeiten. Daarnaast worden er analyses uitgevoerd om op tijd aanvullende maatregelen te kunnen nemen. Op basis van de door het management uitgevoerde analyses en de huidige resultaten en financieringspositie van de onderneming is de jaarrekening opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Op basis van geactualiseerde prognose in september 2023 verwachten we, in ieder geval tot en met oktober 2024, compliant te zijn met de convenanten van de bank.
De huidige financieringsovereenkomst is verlengd en loopt tot en met 5 oktober 2024. HZPC is inmiddels besprekingen gestart met banken om te komen tot een nieuwe financieringsovereenkomst met ingang van oktober 2024. Ondanks het feit dat een toenemende risicoaversie wordt ervaren vanuit compliance regelgeving, heeft het management voldoende vertrouwen in het tijdig verkrijgen van een nieuwe financieringsovereenkomst.
Algemene waardering
Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde.
Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.
Baten worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.
Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of nagenoeg alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en/of betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde.
De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten worden verantwoord indien alle belangrijke risico’s met betrekking tot de pootaardappelen en consumptieaardappelen zijn overgedragen aan de koper.
Licenties worden als opbrengsten verantwoord wanneer derden van het recht om activa van de onderneming te gebruiken gebruik hebben gemaakt.
De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de onderneming. Alle financiële informatie is in euro’s afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal, tenzij anders aangegeven.
Gebruik van schattingen
De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en passiva, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.
De waarderingsgrondslag bij de post debiteuren is naar de mening van het management het meest kritisch voor het weergeven van de financiële positie en vereisen schattingen en veronderstellingen, met betrekking tot het kredietrisico welke afhankelijk is van de afnemer, geografische regio en economische omstandigheden.
Grondslagen voor consolidatie
De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van de onderneming en haar groepsmaatschappijen. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen en vennootschappen waarin overheersende zeggenschap wordt uitgeoefend. Hierbij worden mede in aanmerking genomen de financiële instrumenten die potentiële stemrechten bevatten indien deze economische betekenis hebben.
Voor een overzicht van de geconsolideerde groepsmaatschappijen wordt verwezen naar de Tabel deelnemingen (pag. 68).
Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van deze invloed. Joint ventures worden niet meegeconsolideerd maar gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde.
Toelichting op de consolidatiemethode
De posten in de geconsolideerde jaarrekening worden opgesteld volgens uniforme grondslagen van waardering en resultaatbepaling van de groep.
In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de groep gemaakte resultaten. Indien transacties met een niet-geconsolideerde deelneming, die niet kwalificeert als groepsmaatschappij en wordt gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode, plaatsvinden wordt de winst of het verlies voortvloeiend uit deze overdracht naar rato van het relatieve belang dat derden hebben verwerkt (proportionele resultaatsbepaling). Een verlies dat voortvloeit uit de overdracht van vlottende activa of een bijzondere waardevermindering van vaste activa wordt volledig verwerkt.
De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd, waarbij het minderheidsbelang van derden afzonderlijk tot uitdrukking is gebracht. Indien de aan het minderheidsbelang van derden toerekenbare verliezen het minderheidsbelang in het eigen vermogen van de geconsolideerde maatschappij overtreffen, dan wordt het verschil, alsmede eventuele verdere verliezen, volledig ten laste van de meerderheidsaandeelhouder gebracht. Het aandeel van derden in het resultaat wordt afzonderlijk als laatste post in de geconsolideerde winst- en verliesrekening in aftrek op het groepsresultaat gebracht.
Deelnemingen (direct en indirect) per 30 juni 2023
Royal HZPC Group B.V. te Joure, is de moedermaatschappij van een groep met de volgende deelnemingen:
HZPC SBA Europe B.V. met haar deelnemingen: | |
---|---|
Geconsolideerd: | Belang: |
HZPC SBA Europe B.V. te Joure, Nederland | 100% |
HZPC Holland B.V., te Joure, Nederland | 100% |
HZPC Belgium B.V., te Emmeloord, Nederland | 100% |
ZOS B.V. te Leeuwarden, Nederland met haar deelneming: | 100% |
ZOS WEHE B.V., te Wehe-den Hoorn, Nederland | 100% |
HZPC France SAS, te La Chapelle d’Armentieres, Frankrijk | 100% |
met haar deelneming: | |
Fleur de Lys - SARL, te La Chapelle d’Armentieres, Frankrijk | 100% |
Patatas HZPC España S.L., te Torrent, Spanje | 100% |
HZPC Portugal Lda, te Mira, Portugal | 100% |
HZPC UK Ltd., te Crowle Scunthorpe, Verenigd Koninkrijk | 100% |
met haar deelneming: | |
TLC Potatoes Ltd., te Banchory, Verenigd Koninkrijk | 100% |
HZPC Deutschland GmbH, te Eydelstedt, Duitsland | 100% |
HZPC Polska Sp. z o.o., te Poznan, Polen | 100% |
HZPC Kantaperuna Oy, te Tyrnävä, Finland | 100% |
AO HZPC Sadokas, te Sint Petersburg, Rusland | 100% |
HZPC SBDA B.V. met haar deelnemingen: | |
---|---|
Geconsolideerd: | Belang: |
HZPC SBDA B.V. te Joure, Nederland | 100% |
HZPC Americas Corp., te Charlottetown, Canada | 100% |
HZPC América Latina S.A., te Buenos Aires, Argentinië | 100% |
HZPC China Ltd, te Hongkong, China | 100% |
met haar deelneming: | |
Beijing HZPC Agricultural consultancy Co. Ltd., te Beijing, China | 100% |
HZPC Ltd, te Hongkong, China | 100% |
met haar deelneming: | |
Hebei HZPC Potato Science and Technology Development Co., Ltd., te Langfang, China | 100% |
Solentum B.V., te Joure, Nederland | 100% |
Niet-geconsolideerd: | |
Semillas SZ S.A., te Santiago, Chili | 20% |
La Flor Limitada S.A., te Santiago, Chili | 20% |
Mahindra HZPC Ltd., te Chandigarh, India | 40,05% |
Fries4all B.V., te Joure, Nederland | 33% |
IPR B.V., te Joure, Nederland (geconsolideerd) | 100% |
---|
HZPC Research B.V., te Metslawier, Nederland (geconsolideerd) | 100% |
---|
STET Holland B.V. met haar deelnemingen: | |
---|---|
Geconsolideerd: | |
STET Holland B.V., te Emmeloord, Nederland | 100% |
STET Potato UK Ltd., te Lincoln, Verenigd Koninkrijk | 100% |
STET France SARL, te Bapaume, Frankrijk | 100% |
STET Rus LLC, te Moskou, Rusland | 100% |
D.S.S. Opslag B.V., te Dronten, Nederland | 100% |
N.V. Breeders Trust, te Brussel, België (niet geconsolideerd) | 21,7% |
---|
Stichting Connecting Growers HZPC behoort tot de groep en is 100% opgenomen in de geconsolideerde cijfers. De kapitaalbelangen zijn ongewijzigd ten opzichte van vorig boekjaar met uitzondering van het belang in D.S.S. Opslag B.V., welk belang vorig jaar 50% was. Het belang in TLC Potatoes Ltd is in boekjaar 2022/2023 verworven. |
---|
Transacties in vreemde valuta's
Transacties luidend in vreemde valuta’s worden in de betreffende functionele valuta van de groepsmaatschappijen omgerekend tegen de geldende wisselkoers op de transactiedatum. In vreemde valuta’s luidende monetaire activa en verplichtingen worden per balansdatum in de functionele valuta omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers.
De bij omrekening en afwikkeling optredende valutakoersverschillen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen in de periode dat zij zich voordoen, met uitzondering van de valutaverschillen op monetaire posten die deel uitmaken van de netto investering in een bedrijfsuitoefening in het buitenland. Niet monetaire activa en passiva in vreemde valuta’s die tegen historische kostprijs worden opgenomen, worden naar euro’s omgerekend tegen de geldende wisselkoersen op de transactiedatum. De bij omrekening optredende valutakoersverschillen worden als last in de winst- en verliesrekening opgenomen.
Bedrijfsuitoefening in het buitenland
De activa en verplichtingen van bedrijfsuitoefening in het buitenland, met inbegrip van goodwill en bij consolidatie ontstane reële waardecorrecties, worden in euro’s omgerekend tegen de geldende koers per balansdatum. De opbrengsten en kosten van buitenlandse activiteiten worden in euro’s omgerekend tegen de gemiddelde wisselkoers gedurende het boekjaar.
Valutaomrekeningsverschillen worden verwerkt in de reserve omrekeningsverschillen. Bij afstoting van de bedrijfsuitoefening in het buitenland wordt het desbetreffende cumulatieve bedrag van de omrekeningsverschillen, dat is opgenomen in het eigen vermogen, in de winst- en verliesrekening verantwoord als onderdeel van het resultaat op verkoop .
Ontwikkeling belangrijkste valuta's
De ontwikkeling van de belangrijkste valuta's is als volgt:
EUR 1 t.ov. vreemde valuta | Koers 30-06-2023 | Gem. koers | Koers 30-06-2022 |
---|---|---|---|
Canadese Dollar | 1,446 | 1,405 | 1,349 |
Britse Pond | 0,861 | 0,871 | 0,862 |
Poolse Zloty | 4,437 | 4,681 | 4,699 |
Amerikaanse Dollar | 1,092 | 1,049 | 1,048 |
Russische Roebel | 96,966 | 73,376 | 57,495 |
Financiële instrumenten
Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten zoals vorderingen, effecten en schulden, als financiële derivaten verstaan.
Financiële activa en financiële passiva worden in de balans opgenomen op het moment dat contractuele rechten of verplichtingen ten aanzien van dat instrument ontstaan. Een financieel instrument wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot de positie aan een derde zijn overgedragen. Financiële instrumenten (en afzonderlijke componenten van financiële instrumenten) worden in de geconsolideerde jaarrekening gepresenteerd in overeenstemming met de economische realiteit van de contractuele bepalingen. Presentatie vindt plaats op basis van afzonderlijke componenten van financiële instrumenten als financieel actief, financieel passief of als eigen vermogen.
In financiële en niet-financiële contracten kunnen afspraken zijn gemaakt die voldoen aan de definitie van derivaten. Een dergelijke afspraak wordt afgescheiden van het basiscontract en als derivaat verwerkt als zijn economische kenmerken en risico’s niet nauw verbonden zijn met die van het basiscontract, een afzonderlijk instrument met dezelfde voorwaarden zou voldoen aan de definitie van een derivaat, en het samengestelde instrument niet wordt gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening.
In contracten besloten financiële instrumenten die niet worden gescheiden van het basiscontract, worden verwerkt in overeenstemming met het basiscontract.
Van het basiscontract gescheiden derivaten worden, in overeenstemming met de waarderingsgrondslag voor derivaten waarop geen kostprijs hedge accounting wordt toegepast, gewaardeerd tegen kostprijs of lagere reële waarde.
Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde, waarbij (dis)agio en de direct toerekenbare transactiekosten in de eerste opname worden meegenomen. Indien echter financiële instrumenten bij de vervolgwaardering worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening, worden direct toerekenbare transactiekosten bij de eerste waardering direct verwerkt in de winst-en-verliesrekening.
Na de eerste opname worden financiële instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd.
Rentecap en hedge-accounting
De onderneming maakt gebruik van twee rentecaps ter afdekking van het risico van een stijging van de rente die wordt betaald over het bankkrediet.
De onderneming past kostprijshedge-accouting toe op basis van individuele documentatie per rentecap. De rentecap wordt tegen kostprijs gewaardeerd en afgeschreven over de looptijd van de rentecap ten laste van de rentelasten.
Op elke balansdatum wordt bepaald of sprake is of is geweest van ineffectiviteit. Indien en voor zover de ineffectiviteit per balansdatum op cumulatieve basis in een verlies resulteert, wordt de ineffectiviteit onder de rentelasten verwerkt in de winst-en-verliesrekening.
Handelsportefeuille
Indien de onderneming financiële instrumenten heeft verworven of is aangegaan met het doel het instrument op korte termijn te verkopen, maken deze deel uit van de handelsportefeuille en worden deze na eerste opname gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardewijzigingen in de winst- en verliesrekening.
Verstrekte leningen en overige vorderingen
Verstrekte leningen en overige vorderingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen.
Kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen
Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode.
De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden.
Bijzondere waardeverminderingen financiële activa
Een financieel actief of een groep van financiële activa, wordt op iedere verslagdatum beoordeeld om te bepalen of er objectieve aanwijzingen bestaan dat het actief een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan. Een financieel actief wordt geacht onderhevig te zijn aan een bijzondere waardevermindering indien er objectieve aanwijzingen zijn dat na de eerste opname van het actief zich een gebeurtenis heeft voorgedaan die een negatief effect heeft gehad op de verwachte toekomstige kasstromen van dat actief en waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt.
Objectieve aanwijzingen dat financiële activa onderhevig zijn aan een bijzondere waardevermindering omvatten het niet nakomen van betalingsverplichtingen en achterstallige betaling door een debiteur, herstructurering van een aan de onderneming toekomend bedrag onder voorwaarden die de onderneming anders niet zou hebben overwogen, aanwijzingen dat een debiteur of emittent failliet zal gaan, en het verdwijnen van een actieve markt voor een bepaald effect.
Daarnaast worden subjectieve indicatoren samen met objectieve aanwijzingen voor bijzondere waardevermindering overwogen. Voorbeelden hiervan zijn het wegvallen van actieve markten in het geval van financiële activa met een beursnotering, een verlaging van de kredietwaardigheid van de andere partij zijnde de rechtspersoon of schuldenaar van het uitgegeven instrument of een daling van de reële waarde van een financieel actief beneden de kostprijs of geamortiseerde kostprijs.
Een bijzonder waardeverminderingsverlies met betrekking tot een tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd financieel actief wordt berekend als het verschil tussen de boekwaarde en de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen, gedisconteerd tegen de oorspronkelijke effectieve rente van het actief. Verliezen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Rente op het aan een bijzondere waardevermindering onderhevige actief blijft verantwoord worden via oprenting van het actief met de oorspronkelijke effectieve rente van het actief.
Als in een latere periode de waarde van het actief, onderhevig aan een bijzondere waardevermindering, stijgt en het herstel objectief in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis die plaatsvond na de opname van het bijzondere waardeverminderingsverlies, wordt het bedrag uit hoofde van het herstel (tot maximaal de oorspronkelijke kostprijs) opgenomen in de winst- en verliesrekening.
Saldering van financiële instrumenten
Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als de onderneming beschikt over een deugdelijk juridisch instrument om het financieel actief en de financiële verplichting gesaldeerd af te wikkelen en de onderneming het stellige voornemen heeft om het saldo als netto of simultaan af te wikkelen.
Als er sprake is van een overdracht van een financieel actief dat niet voor verwijdering uit de balans in aanmerking komt, wordt het overgedragen actief en de daarmee samenhangende verplichting niet gesaldeerd.
Grondslagen voor waardering activa en passiva
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De uitgaven na eerste verwerking van een gekocht of zelf vervaardigd immaterieel vast actief worden toegevoegd aan de verkrijgings- of vervaardigingsprijs als het waarschijnlijk is dat de uitgaven zullen leiden tot een toename van de verwachte toekomstige economische voordelen en de uitgaven en de toerekening aan het actief op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Als niet wordt voldaan aan de voorwaarden worden de uitgaven verantwoord als kosten in de winst- en verliesrekening.
Goodwill
Goodwill wordt bepaald als het positieve verschil tussen de verkrijgingsprijs van de deelnemingen (inclusief direct aan de overname gerelateerde transactiekosten) en het belang van de groep in de netto reële waarde van de overgenomen identificeerbare activa en de passiva van de overgenomen deelneming, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.
Goodwill betaald bij de acquisitie van buitenlandse groepsmaatschappijen en deelnemingen wordt omgerekend tegen de koers op de transactiedatum. De geactiveerde goodwill wordt lineair afgeschreven over de geschatte economische levensduur, die is bepaald op 5 jaar. Intern gegenereerde goodwill wordt niet geactiveerd.
Ontwikkelingskosten (software)
Ontwikkelingskosten worden geactiveerd voor zover deze betrekking hebben op commercieel haalbaar geachte projecten (software). De ontwikkeling van een immaterieel vast actief wordt commercieel haalbaar geacht als het technisch uitvoerbaar is om het actief te voltooien, de onderneming de intentie heeft om het actief te voltooien en het vervolgens te gebruiken of te verkopen is (inclusief het beschikbaar zijn van adequate technische, financiële en andere middelen om dit te bewerkstelligen), de onderneming het vermogen heeft om het actief te gebruiken of te verkopen, het waarschijnlijk toekomstige economische voordelen zal genereren en de uitgaven gedurende de ontwikkeling betrouwbaar zijn vast te stellen.
Ontwikkelingskosten worden gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De vervaardigingsprijs omvat voornamelijk uit kosten van inhuur van consultants en de salariskosten van het betrokken personeel; de geactiveerde kosten worden na beëindiging van de ontwikkelingsfase (actief gereed voor ingebruikname) afgeschreven over de verwachte gebruiksduur, die drie tot zeven jaar bedraagt. De afschrijving vindt plaats volgens de lineaire methode. De kosten voor onderzoek en de overige kosten voor ontwikkeling worden ten laste van het resultaat gebracht in de periode waarin deze zijn gemaakt. Voor het nog niet afgeschreven deel van de geactiveerde ontwikkelingskosten wordt een wettelijke reserve gevormd.
Concessies, vergunningen en intellectuele eigendom
De intellectual property rights worden gewaardeerd op het bedrag van de gerealiseerde kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De jaarlijkse afschrijvingen bedragen een vast percentage van de gerealiseerde kosten. De economische levensduur van zeven jaar en de afschrijvingsmethode worden aan het einde van elk boekjaar opnieuw beoordeeld.
Materiële vaste activa
De bedrijfsgebouwen en -terreinen, machines en installaties en andere vaste bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd tegen hun kostprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De kostprijs bestaat uit de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en overige kosten om de activa op hun plaats en in de staat te krijgen noodzakelijk voor het beoogde gebruik. De kostprijs van de activa die door de onderneming in eigen beheer zijn vervaardigd, bestaat uit de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten die rechtstreeks kunnen worden toegerekend aan de vervaardiging.
Investeringssubsidies worden in mindering gebracht op de kostprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben.
De afschrijvingen worden berekend als een percentage van de aanschafwaarde volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur rekening houdend met restwaarde. Op bedrijfsterreinen en activa in uitvoering wordt niet afgeschreven. Afschrijving start op het moment dat een actief beschikbaar is voor het beoogde gebruik en wordt beëindigd bij buitengebruikstelling of bij desinvestering.
De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd:
• Bedrijfsgebouwen | 4% - 20% |
• Machines en installaties | 10% - 33,3% |
• Andere vaste bedrijfsmiddelen | 10% - 33,3% |
In de kostprijs worden de kosten van groot onderhoud opgenomen, zodra deze kosten zich voordoen en aan de activeringscriteria is voldaan. De boekwaarde van de te vervangen bestanddelen wordt dan als gedesinvesteerd beschouwd en ineens ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. Alle overige onderhoudskosten worden direct in de winst- en verliesrekening verwerkt.
Deelnemingen met invloed van betekenis
Deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode op basis van de nettovermogenswaarde. Indien waardering tegen nettovermogenswaarde niet kan plaatsvinden doordat de hiervoor benodigde informatie niet kan worden verkregen, wordt de deelneming gewaardeerd volgens het zichtbaar eigen vermogen.
Bij de vaststelling of er sprake is van een deelneming waarin de onderneming invloed van betekenis uitoefent op het zakelijke en financiële beleid, wordt het geheel van feitelijke omstandigheden en contractuele relaties (waaronder eventuele potentiele stemrechten) in aanmerking genomen.
Deelnemingen waarin de onderneming de zeggenschap gezamenlijk met andere deelnemers uitoefent (joint ventures), worden gewaardeerd volgens dezelfde methode.
Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde worden de waarderingsgrondslagen van de onderneming gehanteerd. Indien de deelnemende rechtspersoon een actief of een passief overdraagt aan een deelneming die volgens de vermogensmutatiemethode wordt gewaardeerd, wordt de winst of het verlies voortvloeiend uit deze overdracht naar rato van het relatieve belang dat derden hebben in de deelnemingen verwerkt (proportionele resultaatbepaling). Een verlies dat voortvloeit uit de overdracht van vlottende activa of een bijzondere waardevermindering van vaste activa wordt wel volledig verwerkt. Resultaten op transacties waarbij overdracht van activa en passiva tussen de onderneming en haar deelnemingen en tussen deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, worden geëlimineerd voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd.
Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd en aandeel in de winst van de deelneming in latere jaren wordt pas verwerkt als en voor zover het cumulatieve niet verwerkte aandeel in het verlies is ingelopen. Wanneer de onderneming echter geheel of ten dele garant staat voor de schulden van een deelneming, dan wel de feitelijke verplichting heeft de deelneming (voor haar aandeel) in staat te stellen tot betaling van haar schulden, wordt een voorziening gevormd ter grootte van de verwachte betalingen door de onderneming ten behoeve van de deelneming. De voorziening wordt primair ten laste van de vorderingen op de deelneming gevormd en voor het overige gepresenteerd onder de voorzieningen.
Deelnemingen zonder invloed van betekenis
Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere realiseerbare waarde. lndien sprake is van een stellig voornemen tot afstoting vindt waardering plaats tegen de eventuele lagere verwachte verkoopwaarde. Resultaten uit transacties met en tussen deelnemingen die tegen verkrijgingsprijs worden gewaardeerd, worden volledig verantwoord tenzij zij in wezen niet zijn gerealiseerd. Dividenden van deelnemingen die worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs worden verantwoord in de periode waarin zij betaalbaar worden gesteld als opbrengst uit deelnemingen. Eventuele winsten of verliezen worden verantwoord onder financiële baten en lasten.
Overige financiële vaste activa
Bij de waardering van overige financiële vaste activa wordt verwezen naar de grondslagen bij de latente belastingen en financiële instrumenten. De overige effecten worden gewaardeeerd tegen geamortiseerde kostprijs.
Bijzondere waardeverminderingen
Voor materiële en immateriële vaste activa wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat deze activa onderhevig zijn aan bijzondere waardeverminderingen. Als dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief geschat. De realiseerbare waarde is de hoogste van de bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde.
Als het niet mogelijk is de realiseerbare waarde te bepalen voor een individueel actief, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort.
Wanneer de boekwaarde van een actief (of een kasstroom-genererende eenheid) hoger is dan de realiseerbare waarde, wordt een bijzonder waardeverminderingsverlies verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Indien sprake is van een bijzonder waardeverminderingsverlies van een kasstroomgenererende eenheid, wordt het verlies allereerst toegerekend aan goodwill die is toegerekend aan de kasstroomgenererende eenheid. Een eventueel restant verlies wordt toegerekend aan de andere activa van de eenheid naar rato van hun boekwaarden.
Verder wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er enige indicatie is dat een in eerdere jaren verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies is verminderd. Als een dergelijke indicatie aanwezig is, wordt de realiseerbare waarde van het betreffende actief (of kasstroomgenererende eenheid) geschat. Terugneming van een eerder verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies vindt alleen plaats als sprake is van een wijziging van de gehanteerde schattingen bij het bepalen van de realiseerbare waarde sinds de verantwoording van het laatste bijzonder waardeverminderingsverlies. In dat geval wordt de boekwaarde van het actief (of kasstroomgenererende eenheid) opgehoogd tot de geschatte realiseerbare waarde, maar niet hoger dan de boekwaarde die bepaald zou zijn (na afschrijvingen) als in voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminderingsverlies voor het actief (of kasstroomgenererende eenheid) zou zijn verantwoord.
Een bijzonder waardeverminderingsverlies voor goodwill wordt niet teruggenomen in een volgende periode. In afwijking van datgene wat hiervoor is gesteld, wordt op iedere balansdatum de realiseerbare waarde bepaald voor de volgende activa (ongeacht of er sprake is van aanwijzingen voor een bijzondere waardevermindering):
- immateriële vaste activa die nog niet in gebruik zijn genomen;
- immateriële vaste activa die worden afgeschreven over een levensduur van meer dan 20 jaar (gerekend vanaf het moment van ingebruikname).
De terugneming van een bijzonder waardeverminderingsverlies voor een kasstroomgenererende eenheid dient te worden toegerekend ter verhoging van de boekwaarde van de activa, niet zijnde goodwill op pro rato basis gebaseerd op de boekwaarden van de activa van de eenheid.
Verliezen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Rente op het aan een bijzondere waardevermindering onderhevige actief blijft verantwoord worden via oprenting van het actief met de oorspronkelijke effectieve rente van het actief.
Vervreemding van vaste activa
Voor verkoop beschikbare vaste activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengstwaarde.
Voorraden
Voorraden worden gewaardeerd tegen kostprijs of lagere opbrengstwaarde. De kostprijs bestaat uit de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, vermeerderd met overige kosten om de voorraden op hun huidige plaats en in hun huidige staat te brengen. De opbrengstwaarde is gebaseerd op de meest betrouwbare schatting van het bedrag dat de voorraden naar verwachting zullen opbrengen.
Grond- en hulpstoffen (verpakkingsmaterialen en onderdelen) worden gewaardeerd tegen aanschafprijs op basis van de ‘first-in, first-out’ (FIFO)-methode of lagere actuele waarde.
De voorraad gereed product, miniknollen, welke zelf worden geteeld, wordt gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs op basis van kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Dit betreft met name directe personeelskosten.
Bij de waardering van de voorraden wordt rekening gehouden met de eventueel op balansdatum opgetreden waardeverminderingen.
Vorderingen en effecten
De grondslagen voor de waardering van vorderingen en effecten zijn beschreven onder het hoofd Financiële instrumenten. De waardering van alle individuele belangrijke vorderingen worden op individuele basis beoordeeld of er objectieve aanwijzingen zijn voor een bijzondere waardevermindering. Bij individueel niet belangrijke vorderingen geschiedt deze beoordeling op individuele basis.
Liquide middelen
Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Indien liquide middelen niet ter vrije beschikking staan, wordt hiermee rekening gehouden bij de waardering. In vreemde valuta luidende liquide middelen worden per balansdatum in de rapportagevaluta omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. Verwezen wordt verder naar de prijsgrondslagen voor vreemde valuta.
Classificatie eigen vermogen
Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als eigenvermogensinstrumenten, worden gepresenteerd onder het eigen vermogen. Uitkeringen aan houders van deze instrumenten worden in mindering op het eigen vermogen gebracht na aftrek van eventueel hiermee verband houdend voordeel uit hoofde van belasting van de winst.
Financiële instrumenten die op grond van de economische realiteit worden aangemerkt als een financiële verplichting, worden gepresenteerd onder schulden. Rente, dividenden, baten en lasten met betrekking tot deze financiële instrumenten worden in de winst- en verliesrekening verantwoord als kosten of opbrengsten.
Voorzieningen
Een voorziening wordt in de balans opgenomen wanneer er sprake is van:
- een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden;
- waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt;
- het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is.
Indien (een deel van) de uitgaven die noodzakelijk zijn om een voorziening af te wikkelen waarschijnlijk geheel of gedeeltelijk door een derde worden vergoed bij afwikkeling van de voorziening, wordt de vergoeding als afzonderlijk actief gepresenteerd.
Pensioen- en jubileumvoorzieningen
Onder de pensioenvoorziening zijn opgenomen de verplichtingen uit hoofde van pensioenreglementen en vergelijkbare verplichtingen. De jubileumvoorziening betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst uit te keren jubileumuitkeringen. De berekening is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkans en leeftijd.
Zie ook grondslagen personeelskosten en buitenlandse pensioenregelingen en toelichting 11 op de geconsolideerde balans.
Kortlopende schulden
De waardering van kortlopende schulden is toegelicht onder het hoofdstuk financiële instrumenten.
Opbrengstverantwoording
Verkoop van pootaardappelen en consumptieaardappelen
Opbrengsten uit de verkoop van goederen worden opgenomen in de netto omzet tegen de reële waarde van de ontvangen of te ontvangen vergoeding, na aftrek van retouren en tegemoetkomingen, handels- en volumekortingen.
Opbrengsten uit de verkoop van aardappelen worden in de winst- en verliesrekening verwerkt wanneer de belangrijke risico’s en voordelen van eigendom aan de koper zijn overgedragen, de inning van de verschuldigde vergoeding waarschijnlijk is, het bedrag van de opbrengst op betrouwbare wijze kan worden bepaald en de hiermee verband houdende kosten of eventuele retouren van aardappelen betrouwbaar kunnen worden ingeschat en er geen sprake is van voortgezette betrokkenheid bij de aardappelen.
De overdracht van risico’s varieert naargelang de voorwaarden van de betreffende verkoopovereenkomst.
Diensten
Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden opgenomen in de netto omzet tegen de reële waarde van de ontvangen of te ontvangen vergoeding, na aftrek van tegemoetkomingen en kortingen. Deze opbrengsten worden in de winst- en verliesrekening verwerkt wanneer het bedrag van de opbrengsten op betrouwbare wijze kan worden bepaald, de inning van de te ontvangen vergoeding waarschijnlijk is, de mate waarin de dienstverlening op balansdatum is verricht betrouwbaar kan worden bepaald en de reeds gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt om de dienstverlening te voltooien op betrouwbare wijze kunnen worden bepaald.
Licenties
Licenties worden betaald voor het gebruik van de activa van een onderneming, zoals de rassen door de onderneming zelf ontwikkeld. In het geval de groep handelt ten behoeve van door derden ontwikkelde rassen wordt de bedrijfsopbrengst opgenomen onder aftrek van de doorbetaling aan de rechthebbenden, aangezien de onderneming voor deze licenties geen kredietrisico loopt. Omzet wordt verantwoord als de omvang van de te ontvangen vergoeding betrouwbaar kan worden geschat en de inning ervan waarschijnlijk is.
Subsidies
Subsidies worden aanvankelijk in de balans opgenomen als vooruitontvangen baten zodra er redelijke zekerheid bestaat dat zij zullen worden ontvangen en dat er wordt voldaan aan de daaraan verbonden voorwaarden. Subsidies ter compensatie van gemaakte kosten worden systematisch als opbrengsten in de winst- en verliesrekening opgenomen in dezelfde periode als die waarin de kosten worden gemaakt. Subsidies ter compensatie voor de kosten van een actief worden in mindering gebracht op de kostprijs van het actief en daardoor systematisch in de winst- en verliesrekening opgenomen gedurende de gebruiksduur van het actief.
Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten
Hieronder zijn begrepen de direct aan de netto omzet toerekenbare kosten waaronder kosten handelsgoederen, diensten, vracht- en laadkosten en emballage.
Personeelskosten
De beloningen van het personeel worden als last in de winst- en verliesrekening verantwoord in de periode waarin de arbeidsprestatie wordt verricht en, voor zover nog niet uitbetaald, als verplichting op de balans opgenomen. Indien de reeds betaalde bedragen de verschuldigde beloningen overtreffen, wordt het meerdere opgenomen als een overlopend actief voor zover er sprake zal zijn van terugbetaling door het personeel of van verrekening met toekomstige betalingen door de vennootschap.
Een verwachte vergoeding ten gevolge van winstdelingen en bonusbetalingen wordt verantwoord indien de verplichting tot betaling van die vergoeding is ontstaan op of vóór balansdatum en een betrouwbare schatting van de verplichtingen kan worden gemaakt.
Voor de beloningen met opbouw van rechten, winstdelingen en bonussen worden de verwachte lasten gedurende het dienstverband in aanmerking genomen. Op balansdatum wordt hiertoe een verplichting opgenomen.
De verantwoorde verplichting betreft de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichting per balansdatum af te wikkelen. De beste schatting is gebaseerd op contractuele afspraken met personeelsleden (CAO en individuele arbeidsovereenkomst). Toevoegingen aan en vrijval van verplichtingen worden ten laste respectievelijk ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht.
Nederlandse pensioenregelingen
De pensioentoezeggingen zijn ondergebracht bij een pensioenfonds. Deze regeling wordt onder het Nederlandse pensioenstelsel gefinancierd door afdrachten aan een bedrijfstak-pensioenfonds.
De pensioenverplichtingen wordt gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering’. In deze benadering wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie als last in de winst- en verliesrekening verantwoord. Aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst wordt beoordeeld of en zo ja welke verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie op balansdatum bestaan.
Deze additionele verplichtingen, waaronder eventuele verplichtingen uit herstelplannen van de pensioenuitvoerder, leiden tot lasten voor de groep en worden in de balans opgenomen in een voorziening. De waardering van de verplichting is de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om deze per balansdatum af te wikkelen. Indien het effect van de tijdswaarde van geld materieel is wordt de verplichting gewaardeerd tegen de contante waarde. Discontering vindt plaats op basis van rentetarieven van hoogwaardige ondernemingsobligaties. Toevoegingen aan en vrijval van de verplichtingen komen ten laste respectievelijk ten gunste van de winst- en verliesrekening. Ultimo boekjaar 2022/2023 waren er voor de groep geen pensioenvorderingen en geen verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie.
De opbouw van de pensioenaanspraken wordt steeds in het betreffende kalenderjaar afgefinancierd door middel van (ten minste) kostendekkende premiebetalingen. De pensioenregeling is een middelloonregeling met voor zowel actieve als inactieve deelnemers (slapers en gepensioneerden) - voorwaardelijke toeslagverlening. De toeslagverlening is afhankelijk van het beleggingsrendement.
De jaarlijkse opbouw van de pensioenaanspraken bedraagt 1,58% van het pensioengevend salaris dat is gebaseerd op het brutoloon minus een franchise (ad EUR 15.202). Het pensioengevend salaris is gemaximeerd (op EUR 66.956). De jaarlijkse premie die voor rekening komt van de werkgever bedraagt 100% van het pensioengevend salaris. De hoogte van de premie wordt jaarlijks vastgesteld door het bestuur van het bedrijfstak-pensioenfonds op basis van de dekkingsgraad en verwachte rendementen. De dekkingsgraad van het betrokken bedrijfstak-pensioenfonds bedraagt per 30 juni 2023 volgens opgave van het fonds 118,6%. Op basis van het uitvoeringsreglement heeft de groep bij een tekort in het fonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan door hogere toekomstige premies.
Naast de basis pensioenregeling is er ook sprake van een excedent pensioen regeling op basis van een beschikbare premieregeling.
Buitenlandse pensioenregelingen
Pensioenregelingen die vergelijkbaar ingericht zijn en functioneren op de wijze waarop het Nederlandse pensioenstelsel is ingericht en functioneert, met een strikte scheiding tussen de verantwoordelijkheden van en een risicodeling tussen de betrokken partijen (onderneming, fonds en deelnemers), worden verwerkt en gewaardeerd conform Nederlandse pensioenregelingen (zie vorige paragraaf). Voor deze buitenlandse regelingen wordt een beste schatting gemaakt van de per balansdatum bestaande pensioenverplichting. Deze schatting is met name gebaseerd op jaarsalaris en anciënniteit van medewerkers. Deze verplichting wordt vervolgens gewaardeerd op basis van een in Nederland algemeen aanvaardbaar geachte actuariële waarderingsmethodiek.
Leasing
De onderneming kan financiële en operationele leasecontracten afsluiten. Een leaseovereenkomst waarbij de voor- en nadelen verbonden aan het eigendom van het leaseobject geheel of nagenoeg geheel door de lessee worden gedragen, wordt aangemerkt als een financiële lease. Alle andere leaseovereenkomsten classificeren als operationele leases.
Bij de leaseclassificatie is de economische realiteit van de transactie bepalend en niet zozeer de juridische vorm. Als de onderneming optreedt als lessee in een operationele lease, wordt het leaseobject niet geactiveerd. Leasebetalingen inzake de operationele lease worden lineair over de leaseperiode ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht.
De onderneming is alleen operationele leasecontracten aangegaan.
Rentebaten en -lasten
Rentebaten worden verantwoord in de periode waartoe zij behoren, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende actiefpost. Rentelasten en soortgelijke lasten worden verantwoord in de periode waartoe zij behoren.
Belasting
Belastingen omvatten de over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare winstbelastingen en latente belastingen. De belastingen worden in de winst- en verliesrekening opgenomen, behalve voor zover deze betrekking hebben op posten die rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen, in welk geval de belasting in het eigen vermogen wordt verwerkt.
De over het boekjaar verschuldigde en verrekenbare belasting is de naar verwachting te betalen belasting over de belastbare winst over het boekjaar, berekend aan de hand van belastingtarieven die zijn vastgesteld op verslagdatum, dan wel waartoe materieel al op verslagdatum is besloten, en eventuele correcties op de over voorgaande jaren verschuldigde belasting.
Indien de boekwaardes van activa en passiva ten behoeve van de financiële verslaggeving afwijken van hun fiscale boekwaardes, is sprake van tijdelijke verschillen. Voor belastbare tijdelijke verschillen wordt een belastinglatentie getroffen. De latente belastingvorderingen worden opgenomen onder de financiële vaste activa, waarbij het kortlopende gedeelte wordt toegelicht.
Voor verrekenbare tijdelijke verschillen, beschikbare voorwaartse verliescompensatie en nog niet gebruikte fiscale verrekeningsmogelijkheden wordt een latente belastingvordering opgenomen, maar uitsluitend voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst fiscale winsten beschikbaar zullen zijn voor verrekening respectievelijk compensatie. Latente belastingvorderingen worden per iedere verslagdatum herzien en verlaagd voor zover het niet langer waarschijnlijk is dat het daarmee samenhangende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Voor belastbare tijdelijke verschillen inzake groepsmaatschappijen, buitenlandse niet-zelfstandige eenheden, deelnemingen en joint ventures wordt een latente belastingverplichting opgenomen tenzij de onderneming in staat is het tijdstip van afloop van het tijdelijke verschil te bepalen en het waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de voorzienbare toekomst niet zal aflopen.
Voor verrekenbare tijdelijke verschillen inzake groepsmaatschappijen, buitenlandse niet-zelfstandige eenheden, deelnemingen en joint ventures wordt een latente belastingvordering opgenomen uitsluitend voor zover het waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de voorzienbare toekomst afloopt en er fiscale winst beschikbaar zal zijn ter compensatie van het tijdelijk verschil. Latente belastingverplichtingen en latente belastingvorderingen worden gebaseerd op de fiscale gevolgen van de door de vennootschap op balansdatum voorgenomen wijze van realisatie of afwikkeling van zijn activa, voorzieningen, schulden en overlopende passiva. Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen
Het aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de groep in de resultaten van deze deelnemingen, bepaald op basis van de grondslagen van de groep. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen de groep en de niet-geconsolideerde deelnemingen en tussen niet-geconsolideerde deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, zijn niet verwerkt voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd. De resultaten van deelnemingen die gedurende het boekjaar zijn verworven of afgestoten worden vanaf het verwervingsmoment respectievelijk tot het moment van afstoting verwerkt in het resultaat van de groep.
Kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Kasstromen in buitenlandse valuta’s zijn herleid naar euro’s met gebruikmaking van de gewogen gemiddelde omrekeningskoersen voor de betreffende periodes.
De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen en beleggingen die zonder beperkingen en zonder materieel risico van waardeverminderingen als gevolg van de transactie kunnen worden omgezet in geldmiddelen.
Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een geschatte gewogen gemiddelde koers van de verslagperiode/de koers op de datum dat de transacties hebben plaatsgevonden. Koersverschillen inzake geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond.
Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.
De verkrijgingsprijs van de verworven groepsmaatschappij is opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geld heeft plaatsgevonden. De in de verworven groepsmaatschappij aanwezige geldmiddelen zijn van de aankoopprijs in aftrek gebracht.
Transacties waarbij geen ruil van kasmiddelen plaatsvindt, waaronder financiële leasing, zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. De betaling van de leasetermijnen uit hoofde van het financiële leasecontract zijn voor het gedeelte dat betrekking heeft op de aflossing als een uitgave uit financieringsactiviteiten aangemerkt en voor het gedeelte dat betrekking heeft op de interest als een uitgave uit operationele activiteiten.
Kasstromen uit financiële afgeleide instrumenten die worden verantwoord als reële waarde-hedges of kasstroom-hedges worden in dezelfde categorie ingedeeld als de kasstromen uit de afgedekte balansposten. Kasstromen uit financiële derivaten waarbij hedge accounting niet langer wordt toegepast, worden consistent met de aard van het instrument ingedeeld, vanaf de datum waarop de hedge accounting is beëindigd.
Verbonden partijen
Transacties met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Van deze transacties wordt de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van inzicht toegelicht.
Gebeurtenissen na balansdatum
Gebeurtenissen die nadere informatie geven over de feitelijke situatie per balansdatum en die blijken tot aan de datum van het opmaken van de jaarrakening worden verwerkt in de jaarrekening. Gebeurtenissen die geen nadere informatie geven over de feitelijke situatie per balansdatum worden niet verwerkt in de jaarrekening. Als dergelijke gebeurtenissen van belang zijn voor de oordeelsvorming van de gebruikers van de jaarrekening, worden de aard en de geschatte financiële gevolgen ervan toegelicht in de jaarrekening.
Toelichting op de geconsolideerde balans
1. Immateriële vaste activa
De samenstelling en het verloop van de immateriële vaste activa in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Kosten van onderzoek en ontwikkeling | Goodwill | Concessies, vergunningen en intellectuele eigendom | Immateriële vaste activa in uitvoering | Totaal 2022/2023 | |
---|---|---|---|---|---|
Aanschafwaarde | 2.868 | 4.891 | 3.817 | 0 | 11.576 |
Cumulatieve afschrijving | -2.279 | -4.891 | -3.272 | 0 | -10.442 |
Boekwaarde per 1 juli | 589 | 0 | 545 | 0 | 1.134 |
Investeringen | 0 | 195 | 0 | 3.755 | 3.950 |
Desinvesteringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Afschrijvingen | -360 | 0 | -545 | 0 | -905 |
Saldo mutaties | -360 | 195 | -545 | 3.755 | 3.045 |
Aanschafwaarde | 2.868 | 5.086 | 3.817 | 3.755 | 15.526 |
Cumulatieve afschrijving | -2.639 | -4.891 | -3.817 | 0 | -11.347 |
Boekwaarde per 30 juni | 229 | 195 | 0 | 3.755 | 4.179 |
De investeringen in 'goodwill' hebben betrekking op de aankoop van de 100% deelneming TLC Potatoes Ltd. door HZPC UK Ltd. voor een koopsom van EUR 1,4 miljoen.
De investeringen in 'immateriële vaste activa in uitvoering' hebben betrekking op de ontwikkeling van een nieuw ERP-systeem. De onderzoeksfase hiervoor is 1 juli 2022 afgerond en de ontwikkelingsfase loopt naar verwachting tot en met 30 juni 2025. Voor deze ontwikkeling is een specifieke projectorganisatie ingericht, een integratiepartner en andere partijen zijn contractueel meerjarig vastgelegd om het programma succesvol af te ronden.
Op basis van de huidige inschatting verwachten wij dat de totale uitgaven voor dit programma EUR 18 miljoen bedragen, waarvan EUR 13,5 miljoen kwalificeert als investering in 'immateriële vaste activa in uitvoering'.
Inherent aan de omvang en complexiteit van dit ontwikkelingsprogramma bestaat er een risico dat de ontwikkeling langer duurt dan gepland en/of de kosten gaan afwijken van de inschatting. In afgelopen boekjaar is sprake van achterstand ten opzichte van de oorspronkelijke planning van het programma. Daardoor zijn de uitgaven in boekjaar 2023/2024 ook lager dan vooraf ingeschat. Wij verwachten deze achterstand in de komende jaren in te lopen waardoor de totale doorlooptijd niet gaat wijzigen.
Naar verwachting wordt voor belangrijke delen van de investering in 'immateriële vaste activa in uitvoering' gestart met afschrijving in boekjaar 2023/2024 over een geschatte economische levensduur van 10 jaren. Bij de inschatting van de economische levensduur zijn onder andere in overweging genomen de snelheid van technische ontwikkelingen, de looptijd van de contracten met software leveranciers en de benodigde tijd om een nieuw ERP-systeem te ontwikkelen. Een bedrag van EUR 1.192 miljoen is opgenomen in de investeringen als activering eigen uren. De uren zijn besteedt aan de ontwikkeling van het ERP-systeem.
2. Materiële vaste activa
De samenstelling en het verloop van de materiële vaste activa in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Bedrijfsgebouwen en -terreinen | Machines en installaties | Andere vaste bedrijfsmiddelen | Activa in uitvoering | Totaal 2022/2023 | |
---|---|---|---|---|---|
Aanschafwaarde | 43.565 | 20.088 | 3.608 | 642 | 67.903 |
Cumulatieve afschrijving | -24.560 | -15.268 | -2.878 | 0 | -42.706 |
Boekwaarde per 1 juli | 19.005 | 4.820 | 730 | 642 | 25.197 |
Investeringen | 139 | 968 | 429 | 2.216 | 3.752 |
Nieuwe consolidatie | 713 | 623 | 0 | 0 | 1.336 |
Investeringssubsidies | 0 | -151 | 0 | 0 | -151 |
Reclassificatie en koersverschillen | -30 | -236 | -53 | -2 | -321 |
Ingebruikname | 0 | 80 | 0 | -80 | 0 |
Aanschafwaarde desinvesteringen | -1 | -823 | -721 | 0 | -1.545 |
Afschrijvingen desinvesteringen | 1 | 618 | 715 | 0 | 1.334 |
Afschrijvingen | -955 | -1.093 | -279 | 0 | -2.327 |
Saldo mutaties | -133 | -14 | 91 | 2.134 | 2.078 |
Aanschafwaarde | 44.387 | 20.877 | 3.263 | 2.776 | 71.303 |
Cumulatieve afschrijving | -25.514 | -16.071 | -2.442 | 0 | -44.027 |
Boekwaarde per 30 juni | 18.873 | 4.806 | 821 | 2.776 | 27.276 |
3. Financiële vaste activa
De samenstelling en het verloop van de financiële vaste activa in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Deelnemingen | Overige effecten | Latente belasting- vordering |
Overige vorderingen | Totaal 2022/2023 | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Boekwaarde per 1 juli | 1.435 | 24 | 2.296 | 289 | 4.044 | |
Investeringen/toename | 0 | 1 | 151 | 500 | 652 | |
Resultaat deelnemingen | 556 | 0 | 0 | 0 | 556 | |
Afschrijvingen / aflossingen | 0 | 0 | -161 | -53 | -214 | |
Dividenduitkering | -70 | 0 | 0 | 0 | -70 | |
Koersverschillen | 139 | 0 | 0 | 0 | 139 | |
Overige mutaties | -118 | 0 | 0 | 0 | -118 | |
Mutaties 2022/2023 | 507 | 1 | -10 | 447 | 945 | |
Boekwaarde per 30 juni | 1.942 | 25 | 2.286 | 736 | 4.989 |
Deelnemingen
Dit betreft deelnemingen die vanwege minderheidsbelangen niet geconsolideerd worden. Voor een overzicht van de kapitaalbelangen wordt verwezen naar de Tabel Deelnemingen (pag. 84 en 85).
Overige effecten
De post overige effecten betreft effecten die bestemd zijn om duurzaam te worden aangehouden. De marktwaarde van de verschillende categorieën overige effecten benadert de boekwaarde ad EUR 25 duizend.
Latente belastingvordering
De post latente belastingvorderingen betreft verrekenbare tijdelijke verschillen, onder meer materiële vaste activa. Van deze vorderingen is een beperkt bedrag naar verwachting verrekenbaar binnen 1 jaar.
Overige vorderingen
De post overige vorderingen betreft verstrekte leningen aan personeel voor een bedrag van EUR 3 duizend (2021/2022 EUR 3 duizend) met een gemiddelde looptijd van 5 jaar en een rentepercentage van 4%.
Tevens omvat deze post een tweetal rentecaps om het renterisico over de werkkapitaal financiering af te dekken.
De eerste cap loopt tot en met mei 2028, heeft een nominaal bedrag van EUR 15 miljoen, een caprente van 2%, een actuele waarde per 30 juni 2023 van EUR 728 duizend en een boekwaarde van EUR 185 duizend.
De tweede cap loopt tot en met maart 2033, heeft een nominaal bedrag van EUR 15 miljoen, een caprente van 5%, een actuele waarde per 30 juni 2023 van EUR 384 duizend en een boekwaarde van EUR 487 duizend.
4. Voorraden
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Emballage | 1.507 | 1.948 |
Gereed product | 564 | 701 |
Vooruitbetalingen op voorraad | 323 | 748 |
2.394 | 3.397 |
De voorraad gereed product betreft met name miniknollen welke het volgend seizoen weer worden gebruikt. Er is geen voorziening incourantheid voor voorraden nodig.
Vorderingen
5. Handelsdebiteuren
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Geamortiseerde kostprijs van uitstaande vorderingen | 65.136 | 47.101 |
Af: voorziening wegens oninbaarheid | -4.616 | -1.968 |
60.520 | 45.133 |
Over een bedrag van EUR 458 duizend wordt geen kredietrisico gelopen. In de vordering op handelsdebiteuren is geen bedrag begrepen dat langer dan 1 jaar uit staat en niet is voorzien. Daarnaast bevat de handelsdebiteuren een niet verzekerd risico van Euro 6,4 miljoen op high risk landen en ultra high risico landen. Specifieke lokale omstandigheden (politiek, valuta, oorlog of natuur) bemoeilijken betaling door deze afnemers en veroorzaken onzekerheid over de inbaarheid van deze vorderingen. Op basis van contacten en ervaringen met deze afnemers in het verleden, verwachten wij dat de vorderingen wel worden ontvangen en daarom hebben wij geen voorziening hiervoor getroffen.
6. Vorderingen op deelnemingen
Deze vorderingen hebben betrekking op vorderingen op deelnemingen waarop invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. De looptijd van de vorderingen is korter dan 1 jaar en niet rentedragend.
7. Belastingen premies en sociale verzekeringen
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Omzetbelasting | 7.839 | 9.270 |
Vennootschapsbelasting | 693 | 1.582 |
Overige belastingen en premies | 66 | 22 |
8.598 | 10.874 | |
8. Overige vorderingen en overlopende activa
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Te vorderen licenties | 6.471 | 5.241 |
Vooruitbetaalde bedragen | 2.596 | 3.486 |
Nog te factureren omzet | 267 | 1.583 |
Premie ziektekostenverzekering | 96 | 104 |
Subsidies | 1.138 | 1.027 |
Vorderingen op telers | 66 | 70 |
Exploitatie pool | 257 | 639 |
Overige bedragen | 1.257 | 625 |
12.148 | 12.775 |
De post 'Exploitatie pool' betreft de vordering die Stet Holland B.V. heeft op haar telers en is het verschil tussen de directe kosten van het in poolverband vermeerderd pootgoed en de opbrengsten die hier tegenover staan. Het verschil wordt toegevoegd aan de exploitatie van de pool in volgend boekjaar.
9. Liquide middelen
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Kas | 2 | 2 |
Rekening-courant bank | 16.600 | 31.816 |
16.602 | 31.818 |
Het volledige saldo is direct opeisbaar. Er zijn geen bankgaranties verstrekt (2021-2022: EUR 122 duizend).
10. Groepsvermogen
Voor een toelichting op het groepsvermogen wordt verwezen naar de toelichting op het eigen vermogen in de enkelvoudige jaarrekening. In het groepsvermogen is het aandeel derden nihil.
11. Voorzieningen
De samenstelling en het verloop van de voorzieningen in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Pensioenvoorziening personeel | Voorziening voor risico's van claims, geschillen en rechtsgedingen | Overige voorziening | Totaal | |
---|---|---|---|---|
Boekwaarde per 1 juli | 213 | 0 | 422 | 635 |
Dotatie | 27 | 220 | 72 | 319 |
Onttrekking | -24 | 0 | -37 | -61 |
Stand per 30 juni | 216 | 220 | 457 | 893 |
Pensioenen
Het gehele bedrag van de pensioenvoorziening is langlopend. De pensioenvoorziening heeft betrekking op medewerkers in het buitenland. Zij hebben pensioenregelingen die niet vergelijkbaar zijn met de wijze waarop het Nederlandse pensioenstelsel is ingericht en functioneert. Voor deze buitenlandse regelingen wordt een beste schatting gemaakt van de per balansdatum bestaande pensioenverplichting.
Voorziening voor risico's van claims, geschillen en rechtsgedingen
Voorziening voor risico's van claims, geschillen en rechtsgedingen is langlopend. Tegen de onderneming en/of groepsmaatschappijen zijn een tweetal vorderingen ingediend die betwist worden. De afloop van dit geschil kan niet met zekerheid worden voorspeld. Op basis van ingewonnen juridisch advies en correspondentie tussen partijen, is er een beste schatting gemaakt van de per balansdatum bestaande verplichting.
Overige voorzieningen
De overige voorziening betreft de jubilea voorziening welke is berekend, gebruikmakend van een disconteringsvoet van 4%, en rekening houdend met het verwachte personeelsverloop. Van het bedrag heeft EUR 38 duizend een looptijd < 1 jaar en EUR 166 duizend een looptijd > 5 jaar.
Kortlopende schulden
12. Schulden en kredietinstellingen
Kredietfaciliteit
De onderneming beschikt over een kredietfaciliteit bij ING Bank N.V. en Deutsche Bank A.G. waarbij de banken zich ieder pro rata hebben gecommitteerd. Er is een doorlopende faciliteit van EUR 25 miljoen. De rente die we betalen bedraagt 1 maands Euribor plus 1,1%. Daarnaast is er een seizoenfaciliteit van EUR 50 miljoen. Deze seizoenfaciliteit is van 1 oktober tot en met 30 juni beschikbaar. Daarnaast is er een overbruggingskrediet afgesloten van EUR 15 miljoen van 1 juli 2023 tot 1 september 2023. Deze was op 1 augustus weer afgelost.
Met de EUR 75 miljoen kunnen de bestaande activiteiten worden ondersteund en investeringen voor de toekomst worden verricht. De huidige financieringsovereenkomst is verlengd en loopt tot en met 5 oktober 2024. HZPC is inmiddels besprekingen gestart met banken om te komen tot een nieuwe financieringsovereenkomst met ingang van oktober 2024. Ondanks het feit dat een toenemende risicoaversie van banken wordt ervaren vanuit compliance regelgeving, heeft het management voldoende vertrouwen in het tijdig verkrijgen van een nieuwe financieringsovereenkomst.
Ten aanzien van de kredietfaciliteit zijn de volgende zakelijke zekerheden gesteld in de vorm van:
Stamverpanding boekvorderingen (eerste pandrecht) van: IPR B.V., HZPC Research B.V., Royal HZPC Group B.V., HZPC Holland B.V., HZPC SBDA B.V., HZPC SBA Europe B.V., ZOS B.V. en STET Holland B.V.
Convenanten
Aan de kredietfaciliteit zijn de volgende convenanten verbonden:
- Solvabiliteitsratio
- Activa Cover
- Omzet Cover
- EBITDA Cover
- Minimale EBITDA van EUR 8 miljoen
De solvabiliteitsratio is als volgt gedefinieerd: Gecorrigeerd vermogen/gecorrigeerd balanstotaal.
De activa cover is als volgt gedefinieerd: Activa van geselecteerde ondernemingen/geconsolideerde activa.
De omzet cover is als volgt gedefinieerd: Omzet van geselecteerde ondernemingen/geconsolideerde omzet.
De EBITDA cover is als volgt gedefinieerd: EBITDA van geselecteerde ondernemingen/geconsolideerde EBITDA.
Solvabiliteits-ratio | Activa Cover | Omzet Cover | EBITDA Cover | |
---|---|---|---|---|
Gedurende de looptijd | > 35% | > 70% | > 70% | > 70% |
30-jun-2023 | > 35% | > 70% | > 70% | > 70% |
13. Belastingen, premies en sociale verzekeringen
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Vennootschapsbelasting | 832 | 10 |
Omzetbelasting | 400 | 500 |
Loonheffing en sociale verzekeringen | 684 | 826 |
Overige belastingen en premies | 124 | 79 |
2.040 | 1.415 |
In de vennootschapsbelasting is EUR 316 duizend opgenomen als gevolg van een beschikbare herinvesteringsreserve. De reserve is ontstaan door de verkoop van vastgoed van D.S.S. Opslag B.V. De verwachting is dat de reserve binnen 3 jaar gerealiseerd zal zijn.
In de overige belasting en premies en sociale verzekeringen posten zijn verder geen bedragen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar opgenomen.
14. Overige schulden en overlopende passiva
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Te betalen licenties | 1.323 | 1.652 |
Te betalen lonen en salarissen | 1.322 | 1.428 |
Pensioenpremies | 727 | 591 |
Vakantiedagen en vakantiegeld | 2.388 | 2.189 |
Product gerelateerde kosten | 4.372 | 3.244 |
Telers | 0 | 22 |
Exploitatie pool | 1.493 | 624 |
Overige bedragen | 3.059 | 2.458 |
14.684 | 12.208 |
De post 'Exploitatie pool' betreft de schuld die HZPC Holland B.V. heeft aan haar telers en is het verschil tussen de directe kosten van het in poolverband vermeerderd pootgoed en de opbrengsten die hier tegenover staan. Het verschil wordt toegevoegd aan de exploitatie van de pool in volgend boekjaar.
In de overige schulden en overlopende passiva zijn geen bedragen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar opgenomen.
Financiële instrumenten
De onderneming maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van financiële instrumenten die de onderneming blootstelt aan markt-, valuta-, rente-, krediet- en liquiditeitsrisico’s. Om deze risico’s te beheersen heeft de onderneming een beleid, inclusief een stelsel van kredietlimieten en procedures opgesteld om de risico’s van onvoorspelbare ongunstige ontwikkelingen op de financiële markten en daarmee de financiële prestaties van de onderneming te beperken.
Ter afdekking van handelstransacties in consumptieaardappelen voor het komende oogstjaar neemt HZPC Holland B.V. termijnposities in op de aardappeltermijnmarkt voor rekening en risico van de telers. Deze posities worden dagelijks gewaardeerd op kostprijs of lagere marktwaarde. Eventuele resultaten op de per ultimo boekjaar openstaande posities worden verantwoord in het boekjaar waarop de oogst betrekking heeft. Het ongerealiseerde koersresultaat voor rekening en risico van telers op balansdatum bedraagt nihil.
Kredietrisico
De onderneming loopt kredietrisico over leningen en vorderingen opgenomen onder financiële vaste activa, handels- en overige vorderingen en liquide middelen. Het maximale kredietrisico dat de onderneming loopt, bedraagt EUR 105 miljoen.
De blootstelling aan kredietrisico van de onderneming wordt hoofdzakelijk bepaald door de individuele kenmerken van afzonderlijke afnemers en het transferrisico van door wet- en regelgeving gesanctioneerde landen. Daarnaast houdt het management ook rekening met de demografische aspecten van het klantenbestand, waaronder het risico op wanbetaling in het land waarin de afnemers actief zijn, aangezien deze factoren, met name in de huidige verslechterende economische omstandigheden, van invloed zijn op het kredietrisico.
Door onrusten in het Midden-Oosten is het kredietrisico in deze regio hoog. De onderneming heeft de volgende maatregelen genomen om het kredietrisico te beperken:
- Regelmatig wordt er gebruikgemaakt van vrijwaringsmaatregelen zoals vooruitbetalingen, Letter of Credits en bankgaranties;
- Kredietlimieten worden gedurende het seizoen actief gevolgd;
- Nieuwe leveringen worden nauwelijks toegestaan tot alle schulden van het voorgaande seizoen zijn betaald.
Valutarisico
Als gevolg van de internationale activiteiten loopt de onderneming uit hoofde van in de balans opgenomen vorderingen en schulden, netto-investeringen in buitenlandse ondernemingen en toekomstige transacties valutarisico van met name Russische roebel, Amerikaanse dollars en Canadese dollars.
Op 30 juni 2023 is de netto-valutapositie omgerekend naar euro tegen de contante koers per balansdatum als volgt samengesteld:
x 1.000 | ACTIVA Locale Valuta | Koers VV/€ | ACTIVA in € | PASSIVA Locale Valuta | PASSIVA in € |
---|---|---|---|---|---|
USD | 5.676 | 1,092 | 5.200 | 57 | 52 |
GBP | 9.057 | 0,861 | 10.520 | 4.721 | 5.484 |
PLN | 12.712 | 4,437 | 2.865 | 2.617 | 590 |
CAD | 7.630 | 1,446 | 5.277 | 5.259 | 3.637 |
ARS | 269.689 | 279,957 | 963 | 152.526 | 545 |
RUB | 501.398 | 96,966 | 5.171 | 353.761 | 3.648 |
Totaal | 29.997 | 13.956 |
Het beleid van de onderneming is om geen posities in te nemen om toekomstige kasstromen of de schulden en of vorderingen op de balans af te dekken.
Liquiditeitsrisico
De onderneming bewaakt de liquiditeitspositie door middel van opvolgende liquiditeitsbegrotingen. Het management ziet erop toe dat er voldoende liquiditeiten beschikbaar zijn om aan de verplichtingen te kunnen voldoen. De onderneming loopt liquiditeitsrisico’s ten aanzien van de rente over de kredietfaciliteit. Een tweetal rentecaps is aangegaan ter dekking van het renterisico op de kredietfaciliteit. Er wordt voldaan aan de voorwaarden van hedge accounting, waardoor de hedgerelatie wordt verwerkt overeenkomstig de regels van kostprijs hedge accounting. Voor de gestelde zekerheden verwijzen we naar ‘Kredietfaciliteit’.
De onderneming ziet erop toe dat er voldoende opvraagbare tegoeden zijn om de verwachte operationele kosten te dekken, inclusief het voldoen aan de financiële verplichtingen. Hierin is geen rekening gehouden met het eventuele effect van extreme omstandigheden die redelijkerwijs niet kunnen worden voorspeld, zoals natuurrampen. Daarnaast beschikt de onderneming over de volgende kredietruimte:
- Doorlopende faciliteit van EUR 25 miljoen. De te betalen rente bedraagt 1 maands Euribor + 1,1%.
- Seizoenfaciliteit van EUR 50 miljoen van 1 oktober tot en met 30 juni van het volgende jaar. De te betalen rente bedraagt (1-, 3- of 6- maands) Euribor + 1,1%.
Renterisico
De onderneming loopt renterisico over vorderingen en schulden op kredietinstellingen. Zowel over deze vorderingen en schulden zijn een variabel rente afspraak overeengekomen, hierdoor loopt de onderneming risico ten aanzien van toekomstige kasstromen. Om het renterisico op de kredietfaciliteit te beperken is als mitigerende maatregel een tweetal rentecaps afgesloten.
Indien de rente per 30 juni met 1% zou stijgen waarbij alle andere variabelen constant blijven, zou de rentelast op jaarbasis met ongeveer EUR 500 duizend stijgen.
Ter afdekking van het renterisico is er een rente cap van 2% op EUR 15 miljoen afgesloten die tot 2028 loopt en een tweede rente cap van 5% op EUR 15 miljoen die tot april 2033 loopt.
Niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen
De totale verplichtingen bedragen EUR 2.8 miljoen. Dit betreffen:
- Verplichtingen uit hoofde van operationele verplichtingen en huur voor een bedrag van EUR 2,2 miljoen. Van dit bedrag heeft EUR 0,9 miljoen een looptijd van korter dan 1 jaar. Het overige betreft een verplichting korter dan 5 jaar. In de winst- en verliesrekening is in het boekjaar 2022-2023 EUR 2,0 miljoen opgenomen aan lease- en huurkosten.
- De investeringsverplichting uit hoofde van de implementatie van een ERP-systeem voor een bedrag van EUR 842 duizend. Dit bedrag heeft volledig een looptijd van korter dan 1 jaar.
- De investeringsverplichting uit hoofde van de nieuwbouw Research (Metslawier) bedraagt EUR 271 duizend.
- Tegen de onderneming en/of groepsmaatschappijen zijn diverse claims ingediend, onder andere met betrekking tot het ras Challenger, die door haar/hen worden betwist. Daarnaast heeft de onderneming een claim ingediend voor het onrechtmatig telen en verhandelen van HZPC-rassen. Hoewel de afloop van deze geschillen niet met zekerheid kan worden voorspeld, wordt, mede op grond van ingewonnen juridisch advies, aangenomen dat deze geen nadelige of positieve invloed van betekenis zal hebben op de geconsolideerde positie.
- Royal HZPC Group B.V. heeft in 2021/2022 een positieve uitspraak ontvangen over een internationale arbitrage zaak over IP rechten in China. De tegenpartij is veroordeeld tot het betalen van een significant schadebedrag. De uitspraak moet nog bevestigd worden door rechtbank in China. Om die reden is deze nog niet als vordering opgenomen in de jaarrekening.
- Zoals nader toegelicht in het jaarverslag op pagina 60 is uit intern compliance onderzoek een aantal onregelmatigheden naar voren gekomen. Het management heeft juridisch advies ingewonnen. De impact van de geconstateerde non-compliance situaties is niet in te schatten, maar het risico dat dit financiële impact gaat hebben, schat het management als laag in. In de jaarrekening 2022/2023 zijn hiervoor geen verplichtingen opgenomen.
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening
15. Netto omzet
De netto omzet kan als volgt worden gespecificeerd naar belangrijke opbrengstcategorieën:
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Pootaardappelen | 373.476 | 299.020 |
Licenties | 24.505 | 23.919 |
Diensten | 6.781 | 3.046 |
Consumptie-aardappelen | 15.600 | 24.324 |
Overig | 495 | 0 |
420.857 | 350.309 |
De netto omzet en procentuele verdeling over de afzetgebieden kan het volgende overzicht worden gegeven:
2022/2023 | 2021/2022 | |||
---|---|---|---|---|
EUR | % | EUR | % | |
Nederland | 68.036 | 16 | 64.357 | 18 |
Overige E.U. landen | 168.400 | 40 | 146.750 | 42 |
Overige Europese landen | 42.948 | 10 | 44.485 | 2 |
Buiten Europa | 141.473 | 34 | 94.717 | 38 |
420.857 | 100 | 350.309 | 100 |
Een aantal pootgoed afnemers van HZPC Holland B.V. en Stet Holland B.V. uit landen waar sanctie maatregelen van toepassing zijn, ervaren problemen om geld naar onze ondernemingen over te maken. Europese banken staan ontvangsten uit deze landen niet toe vanwege de compliance risico’s die zij daardoor lopen. Als gevolg daarvan betrekken de afnemers derde partijen, vaak middels distributeur of agent, om geld naar de onderneming over te maken (2022/2023: EUR 1 miljoen; 2021/2022: EUR 11 miljoen).
Bij ontvangsten via dergelijke partijen is inherent sprake van een verhoogd risico op het meewerken aan terrorisme financiering of witwassen. Wij hebben niet in alle gevallen inzicht verkregen in de wijze waarop betalingen aan onze bedrijven tot stand zijn gekomen, de achtergrond van de derde partijen die gelden aan onze bedrijven hebben overgemaakt en de relatie tussen onze pootgoed afnemers en deze derde partijen. Wij hebben de afgelopen twee boekjaren wel vastgesteld dat deze partijen waarvan het geld afkomstig is niet voorkomen op sanctielijsten van Office of Foreign Assets Control, Europese Unie en Verenigde Naties. De directe verkoop aan afnemers uit één land met een ultrahoog risico is vanaf oogst 2022 stopgezet en wij accepteren voor leveringen vanaf oogst 2022 geen ontvangsten meer van onbekende derde partijen.
In het boekjaar 2022/2023 hebben wij informatie ontvangen waaruit blijkt dat twee onbekende partijen, waarvan wij in 2020 en 2021 circa € 0,4 miljoen hebben ontvangen, betrokken zijn geweest bij witwasconstructies. Voorgaande was voor ons aanleiding om intern onderzoek te doen naar de derden gelden transacties in boekjaar 2022/2023 en nader inzicht te verkrijgen in de omvang in voorgaande boekjaren. Hieruit is gebleken dat het risico bestaat dat in het verleden onbewust is meegewerkt aan terrorisme financiering of witwassen. Wij hebben juridisch advies ingewonnen om onze risico’s en positie inzichtelijk te krijgen en hebben ons compliance beleid verder aangescherpt. Mede gebaseerd op het ingewonnen juridisch advies kunnen wij de potentiële impact van de risico’s niet betrouwbaar inschatten.
16. Overige bedrijfsopbrengsten
De overige opbrengsten bestaan onder andere uit omzet uit verkoop van andere producten en dienstverlening, subsidie opbrengsten en gerealiseerde resultaten op verkoop van onroerend goed.
17. Personeelskosten
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Lonen en salarissen | 21.953 | 22.739 |
Sociale lasten | 3.777 | 3.583 |
Pensioenlasten | 2.959 | 3.013 |
28.689 | 29.335 |
Voor de Nederlandse medewerkers van HZPC Holland B.V. en ZOS bevatten personeelskosten de verstrekking van certificaten van aandelen HZPC.
Personeelsbestand
Bij Royal HZPC Group B.V. en haar dochterondernemingen waren gedurende het boekjaar gemiddeld 403 fte in dienst, waarvan 306 fte werkzaam in Nederland (vorig boekjaar 400 fte waarvan 291 fte werkzaam in Nederland).
Dit boekjaar bestaat de berekening van het aantal FTE uit het gemiddelde aantal FTE's in het boekjaar in plaats van het aantal FTE's per jaareinde.
Specificaties aantal fte's
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Directie, administratie en IT | 108 | 85 |
Commercie en communicatie | 56 | 73 |
Inkoop en logistieke planning | 122 | 126 |
Opslag, sorteren en transport | 31 | 26 |
Research | 86 | 87 |
403 | 397 |
18. Overige bedrijfskosten
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Verkoopkosten | 7.992 | 4.508 |
Kantoorkosten | 3.848 | 3.729 |
Personeelsgerelateerde kosten | 6.294 | 4.967 |
Reparatie en onderhoud | 2.234 | 1.975 |
Overige kosten | 7.843 | 7.670 |
28.211 | 22.849 |
Onder de verkoopkosten zijn de kosten voor Connecting Growers EUR 1,12 miljoen (2021/2022 EUR 1,5 miljoen) verantwoord.
De overige kosten bestaan uit belastingen, verzekeringen, energie en verschillende kosten ten behoeve van Research & Development. Aan onderzoek en ontwikkeling is in de winst-en-verliesrekening nihil (2021/2022 EUR 1,4 miljoen) verwerkt als kosten.
19. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Ontvangen interest Debiteuren | 36 | 39 |
Ontvangen interest R/C | 50 | 447 |
Koersverschillen/betalingsverschillen | -1 | 1.076 |
Ontvangen interest overig | 424 | 99 |
509 | 1.661 |
20. Rentelasten en soortgelijke kosten
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Disconto | -72 | -56 |
Rente R/C banken | -1.660 | -324 |
Koersverschillen/betalingsverschillen | -1.359 | -1.384 |
Overige rentelasten | -742 | -492 |
-3.833 | -2.256 |
In Argentinië is sprake van hyperinflatie en als gevolg daarvan hebben wij in afgelopen boekjaar koersverliezen verantwoord van EUR 0,9 mln. De lokale omstandigheden blijven moeilijk en wij verwachten niet op korte termijn een verbetering waardoor wij ook in het komend jaar koersrisico lopen in relatie tot onze groepsmaatschappij en haar activiteiten in Argentinië.
21. Vennootschapsbelasting
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Normale druk op NL basis | 25,8% | 25,8% |
Effect buitenland | -1,8% | -1,4% |
Niet aftrekbare bedragen | 0,2% | 6,2% |
Overig | 4,6% | -5,6% |
Effectieve druk | 28,8% | 25,0% |
Er lopen discussies tussen de onderneming en de Nederlandse Belastingdienst over de fiscale behandeling van het aandelenoptieplan personeel, het Connecting Growers programma en de innovatie box. Op dit moment is er nog geen duidelijkheid verkregen van de Belastingdienst. Er is een onzekere belastingpositie van EUR 0,8 miljoen in de jaarrekening verwerkt.
De onderneming vormt samen met HZPC Holland B.V., STET Holland B.V., HZPC Belgium B.V., ZOS B.V., ZOS WEHE B.V., HZPC SBDA B.V., HZPC SBA Europe B.V., HZPC Research B.V. IPR B.V. en Solentum B.V. een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. De vennootschapsbelasting is in elk van de vennootschappen opgenomen voor dat deel dat de desbetreffende vennootschap tegen nominaal tarief verschuldigd zou zijn, geen rekening houdend met voor de vennootschap geldende fiscale faciliteiten.
De effectieve belastingdruk bedraagt 28,8% (2021/2022: 25%). Voor de Nederlandse vennootschappen geldt een effectieve druk van 35,3%. Mutatie in de effectieve belastingdruk wordt met name verklaard door getroffen voorzieningen voor onzekere belastingposities. Voor de buitenlandse vennootschappen geldt een gemiddelde belastingdruk van 21,9% (2021/2022: 23,1%), welke beïnvloed wordt door een lagere normatieve belastingdruk in bepaalden landen het buitenland.
Overige toelichtingen
Transacties met verbonden partijen
Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie bestaat tussen de onderneming, haar deelnemingen en hun bestuurders en leidinggevende functionarissen. Dit betreffen onder meer de relaties tussen de onderneming en haar deelnemingen, de aandeelhouders, de bestuurders en de functionarissen op sleutelposities. Onder transacties wordt verstaan een overdracht van middelen, diensten of verplichtingen, ongeacht of er een bedrag in rekening is gebracht.
Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op niet-zakelijke gronden.
Honoraria van de accountantsorganisatie
De volgende honoraria van de accountantsorganisaties zijn ten laste gebracht van de onderneming, haar dochtermaatschappijen en andere maatschappijen die zij consolideert, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a lid 1 en 2 BW. Ernst & Young Accountants LLP is verantwoordelijk voor de controle van de jaarrekening Royal HZPC Group B.V.. Accountantshonoraria zijn verantwoord op basis van de overeengekomen fee. Nagekomen kosten worden verwerkt op het moment van facturatie.
Honoraria accountant
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Ten laste van het boekjaar: | ||
Controle van de jaarrekening Nederland (Ernst & Young Accountants LLP) | 350 | 187 |
Controle van de jaarrekening Nederland (KPMG Accountants N.V.) | 0 | 49 |
Controle van de jaarrekening buitenland (KPMG netwerk) | 0 | 37 |
Advies diensten op fiscaal terrein (KPMG netwerk) | 0 | 123 |
Andere niet controle diensten (KPMG netwerk) | 0 | 15 |
Honoraria van de accountantsorganisatie | 350 | 411 |
Bezoldiging bestuurders en commissarissen
Hiervoor verwijzen wij naar de toelichting op de enkelvoudige jaarrekening (pag. 127).
Enkelvoudige balans
Na verwerking voorstel resultaatbestemming
Activa
Toelichting | 30-jun-23 | 30-jun-22 | |||
---|---|---|---|---|---|
VASTE ACTIVA | |||||
Immateriële vaste activa | |||||
Kosten van onderzoek en ontwikkeling | 22 | 13 | 36 | ||
Vooruitbetaald op immateriële vaste activa | 3.755 | 0 | |||
3.768 | 36 | ||||
Materiële vaste activa | 23 | ||||
Bedrijfsgebouwen en -terreinen | 13.736 | 14.470 | |||
Andere vaste bedrijfsmiddelen | 138 | 130 | |||
Activa in uitvoering | 2.654 | 559 | |||
16.528 | 15.159 | ||||
Financiële vaste activa | 24 | ||||
Deelnemingen in groepsmaatschappijen | 58.236 | 50.088 | |||
Vorderingen op groepsmaatschappijen | 1.664 | 1.664 | |||
Andere deelnemeningen | 8 | 8 | |||
Overige effecten | 24 | 24 | |||
Latente belastingvordering | 1.916 | 2.077 | |||
Overige vorderingen | 672 | 225 | |||
62.520 | 54.086 | ||||
TOTAAL VASTE ACTIVA | 82.815 | 69.281 | |||
VLOTTENDE ACTIVA | |||||
Vorderingen |
|||||
Groepsmaatschappijen | 30.028 | 21.775 | |||
Handelsdebiteuren | 8 | 1 | |||
Vorderingen op participanten en maatschappijen waarin wordt deelgenomen | 0 | 24 | |||
Belastingen en premies | 1.053 | 1.084 | |||
Overige vorderingen en overlopende activa | 25 | 467 | 274 | ||
31.556 | 23.158 | ||||
Liquide middelen | 126 | 15.464 | |||
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA | 31.682 | 38.622 | |||
ACTIVA | 114.497 | 107.903 |
Passiva
Toelichting | 30-jun-23 | 30-jun-22 | |||
---|---|---|---|---|---|
Eigen vermogen | 26 | ||||
Gestort en opgevraagd kapitaal | 15.675 | 15.675 | |||
Agioreserve | 1.433 | 1.433 | |||
Wettelijke reserve deelneming | 2.231 | 2.077 | |||
Wettelijke reserve ontwikkelingskosten | 3.985 | 590 | |||
Reserve omrekeningsverschillen | -1.559 | -99 | |||
Overige reserves | 32.531 | 34.796 | |||
54.296 | 54.471 | ||||
Voorzieningen | 27 | 89 | 84 | ||
Kortlopende schulden | |||||
Schulden aan groepsmaatschappijen | 7.045 | 6.303 | |||
Schulden aan leveranciers | 1.187 | 693 | |||
Schulden aan participanten en maatschappijen waarin wordt deelgenomen | 306 | 306 | |||
Te betalen dividend | 4.702 | 4.702 | |||
Schulden aan kredietinstellingen | 45.028 | 39.964 | |||
Belastingen en premies | 28 | 283 | 27 | ||
Overige schulden en overlopende passiva | 29 | 1.560 | 1.353 | ||
60.112 | 53.348 | ||||
PASSIVA | 114.497 | 107.903 |
Enkelvoudige winst- en verliesrekening
Toelichting | 2022/2023 | 2021/2022 | |||
---|---|---|---|---|---|
Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen na belastingen | 30 | 9.211 | 6.398 | ||
Overig resultaat na belastingen | 31 | -3.247 | -848 | ||
Nettoresultaat | 5.964 | 5.550 |
Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening
Algemeen
De enkelvoudige jaarrekening maakt deel uit van de jaarrekening 2022/2023 van de onderneming. Ten aanzien van de enkelvoudige winst- en verliesrekening van de onderneming is gebruikgemaakt van de vrijstelling ingevolge artikel 2:402 BW.
Voor zover posten uit de enkelvoudige balans en de enkelvoudige winst- en verliesrekening hierna niet nader zijn toegelicht, wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling
De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gelijk aan die voor de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening, met uitzondering van de hierna genoemde grondslagen.
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
In de enkelvoudige balans worden deelnemingen in groepsmaatschappijen gewaardeerd volgens de vermogens-mutatiemethode op basis van de nettovermogenswaarde. Zie voor een uitwerking hiervan de grondslagen voor financiële vaste activa in de geconsolideerde jaarrekening.
Voorziening deelnemingen
De voorziening is gevormd voor het bedrag van de te verwachten betalingen voor rekening van de vennootschap ten behoeve van deelnemingen. Waardering van de voorziening vindt plaats tegen contante waarde, indien het effect van tijdswaarde materieel is.
Resultaat deelnemingen
Het aandeel in het resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de onderneming in de resultaten van deze deelnemingen. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen de onderneming en haar deelnemingen en tussen deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, zijn niet verwerkt voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd.
Toelichting op de enkelvoudige balans
22. Immateriële vaste activa
De samenstelling en het verloop van de immateriële vaste activa in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Kosten van onderzoek en ontwikkeling | Immateriële vaste activa in uitvoering | Totaal 2022/2023 | |
---|---|---|---|
Aanschafwaarde | 1.139 | 0 | 1.139 |
Cumulatieve afschrijving | -1.103 | 0 | -1103 |
Boekwaarde per 1 juli | 36 | 0 | 36 |
Investeringen | 0 | 3.755 | 3.755 |
Afschrijvingen | -23 | 0 | -23 |
Mutaties 2022/2023 | -23 | 3.755 | 3.732 |
Aanschafwaarde | 1.139 | 3.755 | 4.894 |
Cumulatieve afschrijving | -1.126 | 0 | -1126 |
Boekwaarde per 30 juni | 13 | 3.755 | 3.768 |
Investeringen ERP-systeem inclusief activering eigen uren EUR 1.192 miljoen.
Voor de toelichting op de 'immateriële vaste activa in uitvoering" wordt verwezen naar pagina 101.
23. Materiële vaste activa
De samenstelling en het verloop van de materiële vaste activa in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Bedrijfsgebouwen en -terreinen | Andere vaste bedrijfsmiddelen | Activa in uitvoering |
Totaal 2022/2023 | |
---|---|---|---|---|
Aanschafwaarde | 29.596 | 972 | 559 | 31.127 |
Cumulatieve afschrijving | -15.126 | -842 | 0 | -15.968 |
Boekwaarde per 1 juli | 14.470 | 130 | 559 | 15.159 |
Investeringen | 0 | 88 | 2.095 | 2.183 |
Afschrijvingen | -734 | -80 | 0 | -814 |
Saldo | -734 | 8 | 2.095 | 1.369 |
Aanschafwaarde | 29.596 | 1.060 | 2.654 | 33.310 |
Cumulatieve afschrijving | -15.860 | -922 | 0 | -16.782 |
Boekwaarde per 30 juni | 13.736 | 138 | 2.654 | 16.528 |
24. Financiële vaste activa
De samenstelling en het verloop van de financiële vaste activa in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Deelnemingen in groeps-maatschappijen | Vorderingen op groeps-maatschappijen | Andere deelnemingen | Latente belasting-vordering | Overige effecten | Overige vorderingen | Totaal 2022/2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Boekwaarde per 1 juli | 50.088 | 1.664 | 8 | 2.077 | 24 | 225 | 54.086 |
Investeringen/toename | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 500 | 500 |
Resultaat deelnemingen | 9.211 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 9.211 |
Valutaverschillen | -1.459 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | -1.459 |
Afschrijvingen/aflossingen | 0 | 0 | 0 | -161 | 0 | -53 | -214 |
Overige | 396 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 396 |
Boekwaarde per 30 juni | 58.236 | 1.664 | 8 | 1.916 | 24 | 672 | 62.520 |
Het negatieve resultaat van deelnemingen met een negatief eigen vermogen van EUR 3,5 miljoen is in mindering gebracht op de vorderingen op groepsmaatschappijen, opgenomen onder de vlottende activa.
De vorderingen op groepsmaatschappijen hebben een looptijd van onbepaalde tijd. Over de vordering wordt rente in rekening gebracht van 2,5%.
25. Overige vorderingen en overlopende activa
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Vooruitbetaalde bedragen | 380 | 274 |
Nog te ontvangen subsidies | 8 | 0 |
Overige vorderingen | 79 | 0 |
Stand per 30 juni | 467 | 274 |
26. Eigen vermogen
De samenstelling en het verloop van het eigen vermogen in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
Gestort en opgevraagd kapitaal | Agio-reserve | Wettelijke reserve deelneming | Wettelijke reserve ontwikkelingskosten | Reserve omrekenings-verschillen | Overige reserve | Totaal 2022/2023 | Totaal 2021/2022 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stand per 1 juli | 15.675 | 1.433 | 2.077 | 590 | -99 | 34.796 | 54.471 | 52.478 |
Mutaties in het boekjaar 2022/2023 | ||||||||
Dividend | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | -4.702 | -4.702 | -4.702 |
Resultaat van het boekjaar | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5.963 | 5.963 | 5.549 |
Valutaverschillen | 0 | 0 | 0 | 0 | -1.459 | 0 | -1.459 | 1.190 |
Inkoop certificaten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 23 | 23 | - |
Afschrijvingen | 0 | 0 | 0 | -360 | 0 | 360 | 0 | - |
Resultaat deelnemingen | 0 | 0 | 560 | 0 | 0 | -560 | 0 | - |
(des)Investeringen | 0 | 0 | -118 | 3.755 | 0 | -3.637 | 0 | -44 |
Overige mutaties | 0 | 0 | -288 | 0 | 0 | 288 | 0 | - |
Stand per 30 juni | 15.675 | 1.433 | 2.231 | 3.985 | -1.558 | 32.531 | 54.296 | 54.471 |
Geplaatst kapitaal
Het maatschappelijk kapitaal van de onderneming bedraagt EUR 50 miljoen (2021/2022 EUR 50 miljoen) en is verdeeld in 2.5 miljoen aandelen van EUR 20 elk waarvan 783.725 gewone aandelen geplaatst zijn. Het gestort en opgevraagd kapitaal bedraagt EUR 15.674.500 (ultimo 2021/2022 EUR 15.674.500).
Agioreserve
Het agio omvat de opbrengsten uit de uitgifte van aandelen voor zover deze hoger zijn dan het nominale bedrag van de aandelen (opbrengsten boven pari).
Andere wettelijke reserves
De post andere wettelijke reserves bestaat uit een wettelijke reserve deelnemingen en de wettelijke reserve inzake ontwikkelingskosten. De wettelijke reserve deelnemingen heeft betrekking op deelnemingen die volgens de vermogensmutatiemethode zijn gewaardeerd. De reserve betreft het verschil tussen de op basis van de grondslagen van de moedermaatschappij berekende ingehouden winst en rechtstreekse vermogensmutaties van de deelnemingen enerzijds, en het deel daarvan dat de moedermaatschappij zou kunnen laten uitkeren anderzijds. Bij dit laatste is rekening gehouden met mogelijk niet-uitkeerbare winsten door deelnemingen die B.V.’s zijn in verband met door de besturen van de B.V.’s uit te voeren uitkeringstests. De wettelijke reserve inzake ontwikkelingskosten betreft de gevormde reserve voor het niet afgeschreven deel van de geactiveerde ontwikkelingskosten. De wettelijke reserves worden op individuele basis bepaald.
Reserve omrekeningverschillen
In deze wettelijke reserve worden valutaverschillen verantwoord die het gevolg zijn van de omrekening van functionele valuta van bedrijfsuitoefeningen in het buitenland naar presentatievaluta van de moedermaatschappij. Bij afstoting van de bedrijfsuitoefening in het buitenland wordt het desbetreffende cumulatieve bedrag van de omrekeningsverschillen, dat is opgenomen in het eigen vermogen, in de winst- en verliesrekening verantwoord als onderdeel van het resultaat op verkoop .
Voorstel tot resultaatbestemming
De Algemene Vergadering wordt voorgesteld het resultaat na belastingen over 2022/2023 als volgt te bestemmen: een bedrag van EUR 1.261 duizend toe te voegen aan de overige reserves en het resterende bedrag van EUR 4.702 duizend als dividend uit te keren. Per aandeel is er EUR 6,00 beschikbaar. Dit voorstel is in de balans verwerkt onder de kortlopende schulden.
27. Voorzieningen
Overige voorzieningen
De samenstelling en het verloop van de overige voorzieningen in het boekjaar 2022/2023 blijken uit het volgende overzicht:
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Stand 1 juli | 84 | 22 |
Dotatie | 17 | 62 |
Onttrekking | -12 | 0 |
Stand per 30 juni | 89 | 84 |
De overige voorziening betreft de jubileavoorziening welke is berekend, gebruikmakend van een disconteringsvoet van 4%, en rekening houdend met het verwachte personeelsverloop. Van het bedrag heeft EUR nihil een looptijd < 1 jaar en EUR 22 duizend een looptijd > 5 jaar.
28. Belastingen en premies
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Vennootschapsbelasting | 258 | 0 |
Loonheffing en sociale verzekeringen | 25 | 27 |
283 | 27 |
29. Overige schulden en overlopende passiva
30-jun-23 | 30-jun-22 | |
---|---|---|
Te betalen lonen en salarissen | 569 | 645 |
Schulden inzake pensioenen | 10 | 13 |
Nog te ontvangen facturen | 61 | 25 |
Overige bedragen | 920 | 670 |
1.560 | 1.353 |
30. Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen na belastingen
Dit betreft het aandeel van de onderneming in de resultaten van haar deelnemingen, waarvan een bedrag van EUR 8.655 duizend (2021/2022: EUR 6.418 duizend) groepsmaatschappijen betreft. Het overige deel betreft resultaat in minderheidsbelangen ten bedrage van EUR 556 duizend (2021/2022: EUR 20 duizend negatief).
31. Overig resultaat na belastingen
Het overig resultaat na belastingen betreft de reguliere kosten voor het voeren van holdingsactiviteiten. De kosten betreffen personeelskosten, overige bedrijfskosten waaronder juridische kosten, afschrijvingen, bijzondere waardeverminderingen en rentebaten en -lasten.
Lonen en salarissen
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Brutolonen personeel | 3.189 | 3.818 |
Sociale werkgeverslasten personeel | 378 | 409 |
Pensioenpremie personeel | 392 | 453 |
3.959 | 4.680 |
Specificaties aantal fte's
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Directie, administatie en IT | 53 | 48 |
Bij HZPC Holding B.V. waren gedurende het boekjaar gemiddeld 53 fte in dienst en alle werkzaam in Nederland (vorig boekjaar 48 fte).
Overige bedrijfskosten
2022/2023 | 2021/2022 | |
---|---|---|
Verkoopkosten | 1.373 | 1.589 |
Kantoorkosten | 1.523 | 1.626 |
Personeelsgerelateerde kosten | 727 | 593 |
Reparatie & onderhoud | 205 | 120 |
Overige kosten | 359 | 248 |
4.187 | 4.176 |
Overige toelichtingen
Financiële instrumenten
De onderneming maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van financiële instrumenten die de onderneming blootstelt aan markt-, valuta-, rente-, krediet- en liquiditeitsrisico’s. Om deze risico’s te beheersen heeft de onderneming een beleid, inclusief een stelsel van kredietlimieten en procedures opgesteld om de risico’s van onvoorspelbare ongunstige ontwikkelingen op de financiële markten en daarmee de financiële prestaties van de onderneming te beperken.
Kredietrisico
De onderneming loopt kredietrisico over leningen en vorderingen opgenomen onder financiële vaste activa, overige vorderingen en liquide middelen.
Liquiditeitsrisico
De onderneming bewaakt de liquiditeitspositie door middel van opvolgende liquiditeitsbegrotingen. Het management ziet erop toe dat er voldoende liquiditeiten beschikbaar zijn om aan de verplichtingen te kunnen voldoen.
Renterisico
De onderneming loopt renterisico over de rentedragende vorderingen en schulden. Zowel over deze vorderingen als schulden zijn variabele rentende afspraken overeengekomen, hierdoor loopt de onderneming risico ten aanzien van toekomstige kasstromen. Om het renterisico op de kredietfaciliteit te beperken is als mitigerende maatregel een rente cap overeenkomst afgesloten.
Niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen
De onderneming heeft verplichtingen van operationele leaseverplichtingen en huur voor een bedrag van EUR 446 duizend. Van dit bedrag heeft EUR 307 duizend een looptijd van korter dan 1 jaar. Het overige betreft een verplichting korter dan 5 jaar. In de winst- en verliesrekening is voor huur en lease in het boekjaar 2022/2023 een bedrag van EUR 361 duizend opgenomen.
Verplichtingen uit hoofde van de implementatie van een ERP-systeem voor een bedrag van EUR 842 duizend. Dit bedrag heeft een looptijd van korter dan 1 jaar. De investeringsverplichting uit hoofde van de nieuwbouw Research (Metslawier) bedraagt EUR 271 duizend.
Fiscale eenheid
De onderneming vormt tezamen met haar binnenlandse dochterondernemingen, exclusief D.S.S. Opslag B.V. een fiscale eenheid voor de heffing van vennootschapsbelasting en omzetbelasting. Elk der vennootschappen is volgens de standaardvoorwaarden aansprakelijk voor te betalen belasting van alle bij de fiscale eenheid betrokken vennootschappen. De fiscale eenheid wijkt niet af van de fiscale eenheid in de geconsolideerde jaarrekening.
Bezoldiging Directie en Raad van Commissarissen
De opgave inzake de bezoldiging van directie is achterwege gelaten met een beroep op artikel 2:383 lid 1 BW, laatste volzin. De bezoldiging van de commissarissen bedraagt EUR 104 duizend (2021/2022: EUR 95 duizend).
Joure, 19 oktober 2023
De directie:
G.F.J. Backx (CEO), statutair bestuurder
H. Verveld (CCO)
J.L. van Vilsteren (CFO)
De Raad van Commissarissen:
M. Kester, voorzitter
C.J. Biemond
J.-P. Bienfait
I. Frolova
M. Hommes-Gesink