04 Feed

Transport is een belangrijk component in de CO2-voetafdruk van Royal HZPC Group B.V.. We zetten in op inperking van het aantal transportbewegingen en optimalisatie van het containertransport. Voor transport over de weg in met name Europa werken we met minder transporteurs. We kiezen voor bedrijven die actief werken aan het terugdringen van de CO2-uitstoot en ook inzicht geven in hoe ze dat doen. Daarin volgen we de afspraken van de transportsector zelf: in 2030 moet de CO2-uitstoot met de helft zijn teruggebracht.

Voedsel dichterbij huis produceren wordt alleen maar belangrijker. Consumenten vragen steeds vaker om lokaal geproduceerd voedsel. Het past ook binnen ons streven om steeds duurzamer te produceren. Dankzij Local for Local beperk je het transport van pootgoed en dring je CO2-uitstoot terug. De rol van Nederland verschuift steeds meer van producent van commercieel pootgoed naar leverancier van hoogwaardig uitgangsmateriaal. We streven ernaar om steeds meer pootgoed dichtbij de klant en consument te produceren. 

Door de Brexit is het niet langer mogelijk om pootgoed van en naar het Verenigd Koninkrijk te transporteren. De Britse markt staat volledig op zichzelf. Voorheen brachten we daar hoogwaardig pootgoed naartoe en lieten de productie over aan derden. Dat kan nu niet meer. 

Daarom nam HZPC UK, onderdeel van Royal HZPC Group B.V., in mei 2023 T.L.C. Potatoes Ltd. over. Deze producent van hoogwaardige miniknollen staat aan de top van de Schotse pootaardappelindustrie. HZPC UK werkt al jarenlang samen met T.L.C Potatoes Ltd. Met de overname verstevigt HZPC UK haar positie en is de continuïteit en betrouwbaarheid van de Britse pootaardappelvoorziening veilig gesteld. Door de Brexit kwam dat in het geding. HZPC UK kan hierdoor nieuwe rassen uit HZPC Research sneller op de markt brengen. En dat versterkt de positie van Royal HZPC Group B.V. als wereldleider in de aardappelveredeling en pootgoedproductie. Voor de Britse telers betekent dit dat ze sneller toegang hebben tot nieuwe robuuste rassen die klaar zijn voor de uitdagingen van de toekomstige pootgoedteelt. 

Royal HZPC Group B.V. beschikt over een veelheid aan rassen die het elk onder uiteenlopende omstandigheden goed doen. De meeste rassen zijn echter minder geschikt voor teelt in tropische gebieden. Daarom werkt Royal HZPC Group B.V. sinds 2017 in Vietnam samen met het aardappelinstituut CIP (International Potato Center) aan de ontwikkeling van vijf nieuwe aardappelrassen voor tropische omstandigheden. Syngenta Foundation for Sustainable Agriculture financiert het project.

CIP veredelt al langer in de tropen. Zij hebben genetica die beter is aangepast op die omstandigheden dan onze rassen. Wij hebben juist rassen in handen die er mooier uitzien en met veel betere resistenties. Door genetica van Royal HZPC Group B.V. en CIP te kruisen, ontstaan er nieuwe rassen waarin de beste eigenschappen samenkomen. Samenwerking met het CIP en met lokale collega’s is essentieel voor het succes.

Door meer resistenties, kunnen telers met deze rassen met minder chemische middelen toe met behoud van een goede of zelfs betere opbrengst. Bovendien kunnen ze lokaal pootgoed telen en vermeerderen en is transport van bestaande rassen vanuit Europa niet meer nodig. Inmiddels worden raskandidaten in een aantal landen beproefd en verloopt de rasregistratie in Vietnam naar wens.

Aaldrik Venhuizen is projectbegeleider van het project Toekomstbestendige pootgoedteelt. Tot zijn pensioen werkte hij 34 jaar voor Agrifirm: 

In 2020 was ik net met pensioen toen Frank van der Werff, Senior Head of Production, mij belde. Hij vertelde dat er steeds minder gewasbeschermingsmiddelen gebruikt mogen worden, maar dat dit niet ten koste mag gaan van de kwaliteit. Of ik HZPC wilde helpen met het begeleiden van het nieuwe project Toekomstbestendige pootgoedteelt. Sindsdien hebben we al mooie stappen gezet.

Samen met een groep van veertien telers uit alle windstreken van Nederland kijken we naar de toekomst van de pootgoedteelt. Al een aantal jaren worstelt de sector met aardappelvirus Y. Tegelijkertijd zijn er steeds minder chemische middelen voor handen om de strijd aan te gaan met virussen en plagen, terwijl de kwaliteitseisen onverminderd hoog zijn. Europa dringt het gebruik van die middelen steeds verder terug, onder andere met het oog op negatieve milieueffecten en andere strengere criteria. Waar middelen een aantal jaar geleden nog voldeden aan de toen geldende eisen, zijn die eisen inmiddels strenger geworden. Middelen sneuvelen tijdens de herbeoordeling.

In het project toekomstbestendige pootgoedteelt staat de vraag centraal hoe telers minder afhankelijk kunnen worden van die chemische middelen. En tegelijkertijd blijven voldoen aan de kwaliteitseisen. Een belangrijke term is ‘integrated crop management’: in het bouwplan zetten telers verschillende maatregelen in om de kans op overdacht van ziekten en virussen te verkleinen. Met nadruk op verkleinen, want geen enkele methode kan overdracht 100% voorkomen.

In 2020 startten we met een inventarisatie bij de bedrijven die meedoen aan het project: welke maatregelen nemen zij al en wat zijn de resultaten? De telers delen ervaringen en kennis met elkaar en kijken bij elkaar in de keuken. Telers leren nu eenmaal het beste van andere telers. In de periode 2021-2023 pasten de betrokken telers hun nieuwe maatregelen toe en deelden hun ervaringen.

We hebben op die manier de afgelopen jaren allerlei maatregelen verkend. Bijvoorbeeld hoe je als teler robuuste rassen kunt inzetten in een bufferstrook om de gevoelige rassen daarbinnen beter te beschermen tegen virussen. Maar denk ook aan het bedekken van basismateriaal met gaasdoeken of stro, zodat luizen niet meer bij de planten kunnen of ze simpelweg slechter kunnen vinden. Of niet kerende grondbewerking en minder stikstofgebruik waardoor planten ook minder gevoelig worden en loofdoding gemakkelijker gaat.

Voor telers is het de kunst om te ontdekken welke combinatie van maatregelen voor hen het beste werkt. Er is geen one-size-fits-all-oplossing. Het is zoeken naar een nieuwe balans. Dan helpt het enorm dat je bij elkaar kunt kijken.

Telers weten namelijk dondersgoed dat ze moeten veranderen. Dat willen ze ook heel graag, maar ze hebben tijd nodig om veranderingen door te voeren in hun bouwplan en goed te kijken wat effectief is en bij hun bedrijf past. Je kunt ook niet alles tegelijk veranderen, want dan weet je niet meer waar een bepaald resultaat door komt. Het vergt dus tijd.

De focus lag tot nu toe vooral op aardappelvirus Y. De komende jaren richten we ons in dit project ook op andere ziekten, virussen en plagen. Door het terugdringen van gewasbeschermingsmiddelen zie je bijvoorbeeld dat telers opeens weer te maken krijgen met de bladrolvirus. Dat was 25 jaar lang helemaal geen issue. Het ultieme doel is om een systeem te ontwikkelen waarmee een teler een goed pakket aan maatregelen kan kiezen. Zo’n systeem is pas een goed systeem als het onder allerlei wisselende omstandigheden als basis goed toepasbaar is.