Bericht van de voorzitter
Vertrouwen vasthouden
Het blijven roerige tijden. Nu de coronacrisis op zijn retour lijkt, worden we geconfronteerd met een volgende crisis: de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Het zorgt ervoor dat de Europese markt, die altijd stabiel en voorspelbaar was, in beweging is gekomen. Er is onzekerheid. Maar een ding staat vast: de vraag naar voldoende en voedzaam voedsel blijft.
Groei zet weer door
HZPC wist zich goed staande te houden tijdens de coronapandemie. Nu het ergste achter ons lijkt te liggen, maken we de balans op. Corona zorgde ervoor dat we een flinke stap terug hebben moeten zetten in omzet en brutomarge, en dus in ons resultaat. Onze meerjarenplanning en het groeiscenario dat daar bij hoort, moesten we bijstellen. Waar we rekening hielden met een groei van een aantal procent per jaar, kwam die groei tijdens de twee coronajaren tot stilstand. Inmiddels zitten we op het oude niveau van vóór de coronapandemie, en zet de groei weer door. Die twee jaar van gemiste groei halen we echter niet meer in.
Verschuivingen op de markt
De coronapandemie was ongrijpbaar. Het was lastig om goed invulling te geven aan scenario’s. Met de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is dat anders. Ook nu kennen we het verloop niet, maar we zijn wel beter in staat om mogelijke scenario’s en de consequenties voor HZPC uit te denken. Zo kunnen we te maken krijgen met aanvullende Europese of Russische sancties en transportrestricties. Bij oplopende spanningen moeten we zelfs nationalisering van onze Russische vestiging niet uitsluiten. In dat geval is onze grootste zorg dat we ons intellectueel eigendom ongewild uit handen geven.
De onrust die een oorlog met zich meebrengt, vertaalt zich in verschuivingen op de markt. De graanprijzen en brandstofkosten stijgen naar recordhoogte, waardoor telers in sommige landen aardappelareaal verruilen voor graanteelt. Een logische keuze: met minder moeite en input evenveel of zelfs meer verdienen. Met als gevolg dat het aanbod van aardappelen kleiner wordt. En waar de afgelopen decennia globalisering het devies was, zien we nu een tegenbeweging. Als de voedselvoorziening op losse schroeven komt te staan, kiezen de landen die zich dat kunnen permitteren ervoor om weer meer zelf te produceren.
Veerkracht en vertrouwen
Wat ons de afgelopen jaren hebben geleerd, is dat HZPC een bijzonder veerkrachtige onderneming is. Dat we crises het hoofd weten te bieden en kunnen meebewegen met een markt die continu verandert in een wereld die ons soms voor verrassingen stelt. Een grote kracht is dat onze basis niet op één continent ligt, maar dat we als aardappelveredelaar en handelshuis een wereldspeler zijn. Waar nu Europa en een deel van het Midden-Oosten te maken hebben met instabiliteit, zijn er ook talloze kansen in groeimarkten als India, China en Afrika.
Met Research & Development zetten we belangrijke stappen. Met de blik op de toekomst ontwikkelen we rassen die bestand zijn tegen de uitdagingen op het gebied van resistenties, klimaatverandering, bodemkwaliteit en beschikbare middelen. Dankzij merkergestuurde veredeling kunnen we de gangbare tetraploïde veredeling versnellen en verbeteren. Er zijn op korte termijn veelbelovende nieuwe rassen op komst. Met de diploïde veredeling behaalden we eind 2021 mooie resultaten. Daarmee liggen we op koers om al in 2025 de eerste hybride aardappelrassen te introduceren op de Afrikaanse en Aziatische markt. Een revolutionaire ontwikkeling waarmee HZPC ver voor de troepen uit loopt.
De Vereniging HZPC blijft onverminderd inzetten op waar we met hart en ziel in geloven: een impactvolle bijdrage leveren aan de wereldwijde voedselvoorziening. Daar past ook de keuze bij om pootgoed te blijven leveren – zolang dat kan – aan Oekraïne én Rusland. We hebben altijd aan beide partijen geleverd in conflictgebieden en blijven dat ook doen. Het is mijn persoonlijke overtuiging dat conflicten zich niet laten oplossen als de bevolking honger lijdt.
Onder die veerkracht en missie ligt een groot vertrouwen. Van onze klanten, onze telers, onze medewerkers en onze partners. En dat vertrouwen is goud waard om met zijn allen de toekomst – hoe onzeker soms ook – met een gerust hart tegemoet te zien. Daarvan ben ik overtuigd.
Dit jaarverslag neemt u mee in het boekjaar 2021-2022. Ik hoop dat u het met veel aandacht en plezier leest.
Egbert de Vries
Voorzitter Vereniging HZPC
